شیب تند سالمندی جمعیت و افزایش ۲۴ درصدی سالمندان در ایران

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، دکتر پژمان بختیاری نیا به خبرنگار گفت: در حال حاضر جمعیت ۶۰ و ۶۵ ساله و بالاتر، به ترتیب ۵/۱۱ و ۵/۷ درصد از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و بر اساس پیش بینی ها، درصد جمعیت سالمند ایران از آخرین سرشماری ۱۳۹۵ تا سال ۱۴۳۳ در مدت ۳۸ سال، ۲۴ درصد افزایش خواهد داشت که نشان دهنده شیب تندسالمندی جمعیت است.

وی با بیان اینکه تکریم و احترام به سالمند بخشی از فرهنگ ایرانی – اسلامی کشور ما است، افزود: تکریم سالمند از دو منظر بررسی می‌شود. از منظر عام تکریم به انسان و از منظر خاص تکریم به سالمند. هر انسانی از منظر اخلاقی و عام باید دیگران را خواه سالمند باشد یا نباشد، تکریم کند؛ اما از منظر خاص، تکریم انسان سالمند مورد تأکید اسلام است: از امام صادق علیه السلام نقل است: "عَظِّمُوا کِبارَکُم؛ "بزرگسالان خود را بزرگ بشمارید و احترام کنید. " (الکافی، ج ۲، ص ۱۶۵)؛ لذا. با توجه به تغییرات فرهنگی و اجتماعی جامعه لازم است که ارتقای سطح فرهنگی جامعه در خصوص پدیده سالمندی در اولویت قرار گیرد. در این راستا بهره مندی از توان دستگاه‌های اجرایی و ماموریت ساختاری آنها ضرورت دارد. سند ملی سالمندان، بر اساس سایر اسناد دیگر از جمله قانون اساسی، سند چشم انداز ۱۴۰۴، سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه سلامت و سیاست‌های کلی جمعیت، وظایف بین دستگاهی را با هدف ایجاد یک پاسخ ملی به افزایش قابل ملاحظه جمعیت سالمندان و حفظ شان و منزلت سالمندان و برای ارائه خدمات جامع و هماهنگ به منظور پاسخگویی به حقوق شهروندی سالمندان و رفع نیاز‌های متنوع و خاص سالمندان؛ اقدام به باز تعریف ماموریت‌های همه دستگاه‌های اجرایی کرده است.

دکتر بختیاری نیا ادامه داد: وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی، با همکاری سایر دستگاه ها، موظف است سطح فرهنگی جامعه در خصوص پدیده سالمندی را ارتقاء دهد. با استفاده از ظرفیت رسانه ها، برنامه‌های سالمندی رامعرفی کند. جریان سازی پایدارسازی را در راستای احیاء و ارتقای منزلت سالمندان، با استفاده از صدا و سیما، رسانه‌های جمعی، انجام دهد. برای ارتقاء منزلت سالمندان، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ماموریت دارد در همکاری با سایر دستگاه‌ها در جهت ارائه موضوعات سالمندی، با استفاده از ظرفیت‌های دینی، هنری و فرهنگی، صندوق‌های بازنشستگی، مراجع حوزوی و دانشگاهی، سازمان‌های مردم نهاد، اقدام کند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز می‌گوید: شناسایی و معرفی معضلات سالمندی برای جامعه، تبین و ترویج سیاست‌ها و اقدامات پیشگیرانه و مقابله‌ای برای رفع تبعیض سنی در فرد، خانواده و جامعه، آموزش عموم جامعه به منظور حمایت و احترام به سالمند با تاکید بر حفظ استقلال و عزت نفس، ایجاد فرصت‌های آموزش برای سالمندان، جلوگیری از محروم سازی سالمندان از انواع خدمات، تبین و ترویج سیاست‌ها و اقدامات پیشگیرانه و مقابله‌ای در خصوص سالمند آزاری، و سالمند ستیزی، حمایت از اقدامات پیشگیری از شکاف نسلی، پژوهش‌های مرتبط با تکریم و منزلت سالمندان لازم است از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اقدام شود.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان اضافه کرد: همچنین مطابق با سند ملی سالمندان، کرامت و منزلت سالمندان در گرو دستیابی به سایر راهبرد‌های اهداف ششگانه سند می‌باشد. از جمله راهبردها، توسعه محیط‌های دوستدار سالمند از سوی وزارت راه و شهر سازی، آموزش و مهارت آموزی فرد و مراقبین، توسعه کمی و کیفی اقدامات پیشگیرانه و ارائه خدمات سلامت جسمی و روانی از سوی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، ارتقای سلامت اجتماعی و معنوی از سوی سازمان بهزیستی و شورای عالی انقلاب فرهنگی، افزایش مشارکت، توسعه کمی و کیفی خدمات توانبخشی، توسعه و تقویت خدمات نگهداری توسط سازمان بهزیستی، حمایت و توسعه خدمات اجتماعی، دینی، معنوی، فرهنگی، هنری، ورزشی، تفریحی و سیاحتی سالمندان از سوی وزارت کشور و شهرداری‌ها و دهداری ها، توسعه زیر ساخت‌ها از جمله تامین سرمایه انسانی، توسعه فناوری در خدمت رسانی، مدیریت اطلاعات و آمار، نهاد سازی و بازنگری در قوانین و مقررات، بازنگری در ساختارها، بازنگری فرآیند‌ها از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، معاونت تحقیقات و فناوری ریاست جمهوری، دبیرخانه شورای ملی سالمندان سازمان برنامه و بودجه، است. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای کاهش پرداخت از جیب در برخورداری سالمندان از خدمات مورد نیاز به ویژه سلامت و رفاه ماموریت دارد.  

وی افزود: برای تامین منابع مالی پایدار برای نظام حمایتی از سالمندان با راهبرد‌های تامین منابع مالی مورد نیاز، تخصیص عادلانه و بهینه مالی برای عملیاتی شدن این سیاست‌ها و برنامه ها، بر عهده سازمان برنامه و بودجه است.