صادرات ونتیلاتور ایران

به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما:  با شیوع کرونا؛ تلاش‌های شبانه روزی متخصصان کشورمان در مبارزه با کرونا آغاز شد. شرکت‌های دانش بنیان و سایر حوزه‌ها تلاش کردند تا در تولید انبوه اقلام مختلف مبارزه با کرونا به خودکفایی لازم برسند تا جایی که بتوانند اقلام مازاد بر مصرف داخلی را به کشور‌های مختلف صادر کنند. در این نوشتار که با تکیه بر منابع اسنادی به رشته تحریر درآمده است؛ نگاهی مصداقی به موارد خودکفایی ایران در اقلام مورد نیاز در مبارزه با کرونا دارد. یکی از موارد خودکفایی، تولید ونتیلاتور و صادرات آن به خارج از کشور است. این نوشتار نگاهی به چگونگی تولید و صادرات ونتیلاتور از ابتدا تاکنون دارد.

* دستگاه تنفس مصنوعی ونتیلاتورچیست؟
از ضروری‌ترین دستگاه‌های درمان بیماری COVID-۱۹ دستگاه ونتیلاتور می‌باشد. دستگاه تنفّس مصنوعی یا وِنتیلاتور دستگاهی است که کار تنفس را برای بیمارانی که به‌طور موقت یا دائم دچار مشکلات تنفسی هستند انجام می‌دهد. دستگاه ونتیلاتور هنگامی که ریه بیمار قادر به انجام تنفس نمی‌باشد به کمک بیمار می‌آید تا اکسیژن لازم برای بدن را تامین کند و دی اکسید کربن حاصل شده را خارج سازد. ونتیلاتور بیشتر در بخش مراقبت‌های ویژه، اورژانس‌ها و یا بخش‌های بیهوشی استفاده می‌شود. نوعی از ونتیلاتور به نام ونتیلاتور پرتابل نیز برای استفاده در آمبولانس، همچنین در شرایط بحرانی، مناطق صنعتی، بیمارستان صحرایی و مکان‌های امدادی بدون تجهیزات پیشرفته و همچنین در هواپیما مورد استفاده قرار می‌گیرد.

* وضعیت ونتیلاتور در شرایط تحریم امریکا (نگاهی به اخبار و اسناد مربوطه)
سخنان دونالد ترامپ در نشست خبری کارگروه ویروس کرونای کاخ سفید که گفته بود تحریم‌های ایران را لغو نمی‌کنیم، اما اگر "ونتیلاتور" (دستگاه تنفس مصنوعی) نیاز داشته باشند من برای آن‌ها ونتیلاتور می‌فرستم، پایگاه خبری اردوپوینت اعلام کرد که دونالد ترامپ در نشست خبری کارگروه ویروس کرونای کاخ سفید با مطرح کردن ادعا‌هایی برضد ایران، از لغو تحریم‌های علیه ایران در پی شیوع ویروس کرونای جدید خودداری کرده بود و به همین خاطر با انتقاد‌های شدید جهانی مواجه شده بود. او در مواجهه با این فشار‌های جهانی گفته بود: ایران پر از طاعون شده است که من این را نمی‌خواهم. به آن‌ها پیشنهاد کمک داده‌ام، اگر ونتیلاتور (دستگاه تنفس مصنوعی) نیاز داشته باشند که دارند، من برای آن‌ها ونتیلاتور می‌فرستم. ما هزاران ونتیلاتور اضافی داریم.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان پیش از این درباره ادعای کمک ترامپ و ضرورت لغو تحریم‌های نفتی ایران در وضع فعلی گفته بود: ایران از نظر منابع انسانی و طبیعی غنی است. ما احتیاجی به صدقه دادن از سوی دونالد ترامپ که مجبور است دستگاه‌های تنفس مصنوعی را از منابعی که خود تحریمشان کرده، تهیه کند نداریم.
همچنین دکتر روحانی رئیس جمهور کشورمان خطاب به ترامپ گفت: شما درحالی می‌خواهید ۱۰۰ دستگاه ونتیلاتور به فلان کشور بدهید که این تعداد دستگاه تولید سه روز یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی است.

* وضعیت تولید ونتیلاتور در کشور از ابتدا تاکنون
تنفس، دغدغه این روز‌های بیمارانی است که در دام ویروس کرونا گرفتار شده‌اند و تجهیزات پیشرفته‌ای برای بازگرداندن هوای زندگی به ریه‌های این بیماران مورد نیاز است. دستگاه‌هایی که در ساختشان، از فناوری‌های پیشرفته‌ای بهره برده شده است و در روز‌های نخست شیوع ویروس کرونا، معدود کشور‌هایی که از این فناوری برخوردار بودند، از ارائه دادن این محصولات و فناوری‌ها به دیگر کشور‌ها از جمله ایران امتناع می‌کردند.

اما همین موضوع، انگیزه‌ای را در شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی ایجاد کرد که امروز به ساخت یکی از پیچیده‌ترین و پیشرفته‌ترین تجهیزات حوزه سلامت یعنی «ونتیلاتور» منجر شده است.

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری: بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان، از نخستین روز‌های شیوع ویروس کرونا تا کنون، نقشی اثربخش و کمک کننده در یاری کادر درمان و بهبود سلامت جامعه ایفا کردند. به‌طوری‌که امروز، نیاز‌های این حوزه با تولیدات ایران‌ساخت تأمین می‌شود.

ایشان با اشاره به نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در تبدیل تهدید تحریم‌ها به یک فرصت ارزشمند عنوان کرد که شرکت‌های دانش‌بنیان توانستند با فناوری بومی در روز‌هایی که کشور با چالش کمبود ونتیلاتور مواجه بود، نیاز حوزه درمان به این تجهیز فناور را تامین کنند.

شرکت دانش‌بنیان احیا درمان پیشرفته توانست با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با ساخت تجهیزات پیشرفته بیمارستانی از جمله ونتیلاتور و سی‌تی اسکن، بخش قابل توجهی از نیاز کشور به واردات را برطرف کرده و ایران را در مدار کشور‌های دارنده این فناوری قرار داده است.



*صادرات دستگاه ونتیلاتور ایرانی به ۵۵ کشور جهان / خریداران دستگاه ونتیلاتور ایرانی
کارخانجات ایرانی در دوران کرونا توانستند محصولشان را از حجم تولید سالیانه ۳۰۰ دستگاه ونتیلاتور به ۴ هزار دستگاه با رعایت استاندارد‌های جهانی افزایش دهند تا مشکلی در این زمینه برای کشورمان به وجود نیاید. کشور‌های صاحب نامی مانند برزیل، آلمان و ایتالیا خریدار دستگاه اکسیژن ساز ایران هستند و دستگاه ونتیلاتور ایرانی تا به امروز به ۵۵ کشور صادرات داشته است.

*رتبه ایران در تولید ونتیلاتور
-ایران ششمین کشور تولیدکننده ونتیلاتور جدید است که برای بیماران دارای پیچیدگی بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد و از نظر تکنولوژی نیز نیاز به کمپرسور ندارد.
-با توجه به قیمت جهانی آن که موجب ۶۰ میلیون یورو ارزآوری برای کشور می‌شود، مجوز صادرات آن نیز آماده است.



*بازتاب ساخت ونتیلاتور ایرانی در نشریات بین‌المللی
خبر موفقیت محققان دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران، در ساخت ونتیلاتوری پرتابل و ارزان قیمت که در ابتدای سال در مجله Spectrum انجمن بین‌المللی IEEE گزارش شده بود، این بار در مجله IEEE Institute منتشر شده است. انجمن جهانی IEEE با بیش از ۴۲۰ هزار عضو یکی از بزرگترین انجمن‌های بین‌المللی در سطح جهان است و حدود ۳۰ درصد از کل تحقیقات منتشر شده در جهان در زمینه‌های مهندسی الکترونیک، مخابرات و مهندسی کامپیوتر را ارائه می‌دهد. این طرح موفق شده است تا به‌عنوان یکی از ۹۲ طرح منتخب فراخوان آژانس دانشگاهی فرانکوفونی برای پروژه‌های کووید ۱۹ از میان حدود ۲۰۰۰ طرح ارسالی از ۷۶ کشور جهان انتخاب شود.

*جمع بندی
توانمندی متخصصان داخلی کشورمان در شرایط بحران همواره گویای این موضوع بوده که هر جا خواستیم توانستیم. تجربه چند دهه اخیر کشورمان هم موید این نکته است که هرگاه با مشکلی مواجه شده ایم؛ با همت جهادی مردم و مسئولان؛ توانستیم بر مشکلات و کمبود‌ها فائق آییم. کمبود‌های موجود در اقلام مورد نیاز برای مبارزه با کرونا در یک سال اخیر که به دنبال شیوع یکباره کرونا خود را نشان داد؛ موجب شد که همگی عزم خود را جزم کنیم و با تولید شبانه روزی محصولات مورد نیاز نه تنها پاسخگوی نیاز‌های داخلی باشیم بلکه شرایط خودکفایی را برای کشور نیز فراهم کنیم؛ به گونه‌ای که هم اکنون بسیاری از اقلام مورد نیاز مبارزه با کرونا از کشور ما به سایر کشور‌ها صادر و در این زمینه‌ها به خودکفایی دست یافتیم. در این میان تلاش شرکت‌های دانش بنیان در رسیدن کشور به خودکفایی قابل توجه است تا جایی که امروز شاهد صادرات یکی از مهمترین نیاز‌های کشور در حوزه مقابله با کرونا؛ یعنی دستگاه تنفس مصنوعی یا همان "ونتیلاتور" هستیم که این موفقیت تقدیر برخی مجامع بین المللی را نیز به دنبال داشته است.

پژوهشگر: نرگس شامحمدی