گزارش مکتوب
واکاوی مشکلات دامداران استان مرکزی
دامداران استان مرکزی افزایش هزینه های نگهداری دام و گرانی و کمبود علوفه و نهادههای دامی را از مهمترین مشکلات این بخش از تولید می دانند.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز اراک؛ از شمال اراک که بیرون می آیی حدود 22 کیلومتری این کلانشهر ، شهر کوچک و نقلی " داودآباد " قرار دارد . شهری تازه تاسیس با مردمانی جدی و پرکار که بیشتر آنها شغلشان دامداری است .
نگاه به شهر داودآباد در گذر شتابناک تاریخ نشان می دهد این شهر به دلیل داشتن آب و هوای مناسب محل مناسبی برای دامداری و دامپروری یعنی گاوداری سنتی و صنتعی بوده است که تاکنون نیز ادامه داشته ، البته این روزها این شغل با دغدغه هایی همراه است .
فامیلی اکثر داودآبادی ها داودآبادی ست . در ابتدای ورود به شهر آقا فاضل یکی از اهالی به استقبالمان می آید . او نیز دامدار است و می گوید : داودآبادی ها بیشتر دام سنگین پرورش می دهند دام های حجیمی که این روزها رو دست دامداران مانده است .
روزهایی که تاکنون ندیده ایم...
آقا شمس با لهچه خودشان می افزاید : من پیر کار هستم و تاکنون چنین روزهایی را به دامداری ندیدم روزهای سختی است نه پول نگهداری داریم و نه کسی دام ها را می خرد ، آن وقت به دام فروشی هم متهم می شویم .
آقا فاضل دامپرور دیگری است می گوید : وزن دام ها از 50 کیلو بالاتر رفته و اگر شرایط همینطور ادامه یابد وزن گاوها بیشتر و بیشتر می شود و خریدار نخواهد داشت .
تا گوساله گاو شود دو سال طول می کشد و دو سال پیش که دامداران اقدام به خرید دام و پروار کردن آن نمودند گوساله کیلویی 40 تا 45 هزار تومان بود اما اکنون هر کیلو گاو را 25 تا 30 هزار تومان می خرند و از سویی آنها که وام گرفته اند سررسید قسطشان فرار رسیده است .
دامداری دیگر کفاف زندگی را نمی دهد
آقا محمد دامدار دیگری از داودآباد است که چند کارگر نیز در دامداری اش دارد اما اکنون نه تنها دامداری کفاف زندگی اش را نمی دهد پولی برای پرداخت حقوق کارگرهایش ندارد .
او می گوید : این مشکلات در حالی است که به دلیل عقب افتادن قسط وام ، اکنون وام 18 درصدی با دیرکرد به وام 24 درصدی تبدیل شده است .
وام او 700 میلیون تومان است و سالانه باید 200 میلیون تومان قسط با سود بپردازند در حالیکه گاوها در طویله مانده اند.
هر گام ، 5 میلیون ضرر
آقای داودآبادی دیگر دامدار این شهر می گوید : دست کم هر گاو یعنی 5 میلیون تومان ضرر نسبت به هزینه ها و سرمایه صرف شده دارد.
او با حساب سرانگشتی می گوید : در سالهای گذشته هزینه نگهداری و پروار گوساله سالانه 8 میلیون تومان می شد ولی امسال که هنوز در میانه آن هستیم هزینه نگهداری به 20 میلیون تومان رسیده است یعنی حدود سه برابر افزایش .
وی هزینه های دامدار را علاوه بر تامین علوفه ، کارگر، آب، برق، سم پاشی ، واکسن می داند که روزانه به حدود 50 هزار تومان میرسد.
وضعیت بحرانی است
به گفته رئیس انجمن صنفی گاوداران کشور وضعیت کنونی صنعت دامداری بحرانی است و هماکنون رقمی بیش از ۳۶۰ هزار رأس دام سبک و سنگین در واحدهای دامداری انباشت شده و به سبب نبود تقاضا، دامداران با مشکلات متعددی مواجه هستند.
احمد دیگر دامدار داوودآبادی است و می گوید : دامی که 13 میلیون تومان خریده بودیم را پس از 15 ماه تغذیه و مصرف حجم قابل توجهی نهاده آنهم با قیمت بالا، اکنون باید 15 میلیون تومان بفروشیم در حالیکه فقط خوراک روزانه هر دام حدود 25 هزار تومان است .
او جذب نشدن گوشت گاو و گوساله در بازار داخلی و صادر نشدن آن را زمینه ساز تعطیلی بیشتر دامداری ها می داند و می افزاید : تا پیش از این بیش از 40 هزار راس دام سنگین در داودآباد پروار می شد که این رقم اکنون به دوسوم کاهش یافته است که معنای دیگر آن بیکاری و تعطیلی دامداری هاست .
مدیریت نادرست ؛ واردات آنچه داریم
دامداران مدیریت نادرست و واردات گوشت را در حالیکه 95 درصد گوشت کشور می تواند از سوی دامداری ها تامین شود را دیگر ضربه وارد شده به پیکره صنعت دامداری سنتی و مدرن کشور می دانند و راههای برون رفت را خرید تضمینی ، جلوگیری از دلال و وارد نکردن گوشت از خارج می دانند .
در کنار مشکلات تولید دام ، گران بودن نهاده ها نیز دردهای دامداران را دو چندان می کند .
به گواه آمار امور دام کشور ، پارسال ۱۸ میلیون تن خوراک دام و طیور مصرف شده و امسال نیز پیش بینی میشود که ۱۹ میلیون تن استفاده شود که از این میزان تنها شش میلیون تن در کشور تولید میشود و بقیه باید وارد شود و همین موضوع عرصه ای شده برای جولا دلالان .
آوه ؛ دیگر قطب تولید
در کنار داودآباد ، شهر آوه قطب دیگر دامداری سنگین استان مرکزی است . از داودآباد تا شهر آوه در غرب اراک و شمال استان مرکزی حدود 120 کیلومتر می پیمایم. شهری سبز با مردمانی زحمت کش.
دامداری در این شهر صنعتی تر از داودآباد است و دامداران با لهجه آمیخته با زبان ترکی همچنان از مشکلات و راهکارها می گویند .
گوشت گرانتر از دام
نائب رئیس شورای اسلامی شهرآوه مهمترین مشکل دامداری و دامپروری آوه را واردات می داند و می گوید : قانونا قیمت گوشت در قصابی ها باید دوبرابر دام زنده باشد اما متاسفانه گوساله زنده کیلویی 30 هزارتومان خریداری و گوشت گوساله در قصابی ها کیلویی 90 هزار تومان به فروش میرسد که همین موضوع سبب کاهش خرید و رکود دامداری ها میشود.
ایاز می افزاید : با توجه اینکه آوه قطب دام سنگین استان و کشور است در کنار سامان دهی امور دام سنکین نیازمند شهرک دامپروری در این شهر هستیم تا از پراکندگی پرورش دام در شهر آوه جلوگیری شود .
قطب تولید بدون حضور نماینده دامپزشکی
500 واحد دامداری و 70 هزار راس دام سنگین در آوه در حال پروار است .
به گفته ی آوه ای ها در این شهر حتی اداره یا نمایندگی دامپزشکی استان فعال نیست و دامداران برای تهیه داروهای مورد نیاز باید به ساوه مراجعه کنند .
وجود مشکلات در حالی است که پارسال بیش از 55 هزار تن گوشت قرمز در استان تولید شده که تقریبا سه برابر نیاز استان است و این افزایش تولید به سایر استان های کشور صادر میشود.
وصله ی ناجور مازاد تولید
معاون امور دام جهاد کشاورزی استان مرکزی می گوید: در واقع یکی از علت های بروز این مشکل تسهیلاتی است که دولت در سال 97 به بخش تولید اختصاص داد و همین تسهیلات باعث افزایش ظرفیت فعالیت در استان شد، ظرفیتی که به دلیل شرایط اقتصادی و مشکلات موجود در کشور به مشکلی تحت عنوان "مازاد تولید" تبدیل شد.
آذر با اشاره به اینکه جهاد کشاورزی برای رفع مشکل دام مازاد دو پیشنهاد مشخص شامل ایجاد امکان صادرات محدود برای دام زنده و قراردادهای خرید گوشت قرمز از طریق شرکت پشتیبانی امور دام کشور را مطرح کرده است می گوید : با توجه به اینکه صادرات نیاز به مصوبه ستاد تنظیم بازار کشور دارد، هنوز به نتیجه نرسیده، اما قراردادهای شرکت پشتیبانی به صورت خرید سه تکه در ماه گذشته ابلاغ و پس از انعکاس مشکلات، اخیرا قرارداد به صورت خرید پنج تکه با قیمت علی الحساب 60 هزار تومان برای لاشه اعلام شد.
قرار داد 5 تکه
وی در مورد قرارداد پنج تکه توضیح داد: در این قرارداد قلوه گاه دام که برای دامداران سبب بروز مشکل میشد خریداری می شود و امیدواریم با اصلاح قیمت بتوان مقداری از دام مازاد موجود را جمع آوری کرده و شرایط تولید را به روال عادی بازگرداند.
تامین نهاده های دامی دیگر مشکل دامداران و دامپروران است، آذر در این زمینه می گوید : در یکی دو ماه گذشته تا حدودی این مشکل مرتفع شده و خریدهای انجام شده از مبادی ورودی کشور در حال ترخیص است به طوری که در ماه گذشته یک میلیون و 200 هزار تن نهاده ترخیص شد و امیدواریم با تداوم این روند مشکل تخصیص ارز رفع و تامین نهاده ها به میزان نیاز تولیدکنندگان صورت گیرد.
معاون امور دام جهادکشاورزی استان مرکزی حمل بار از مبادی ورودی بویژه بندر امام را از دیگر مشکلات دانست و گفت: با توجه به برداشت محصولات کشاورزی استان خوزستان، هر ساله در اردیبهشت، خرداد و تیر این مشکل وجود داشته و کامیون های حمل نهاده ها بیشتر تمایل به حمل محصولات استان خوزستان دارند و همین مهم سبب اختلال در ارسال بار از مبادی ورودی به استان ها میشود که امسال در تلاش هستیم که همانند سال های گذشته از امکانات حمل و نقل ریلی و ظرفیت سایر دستگاه ها بویژه نیروهای مسلح برای انتقال نهاده استفاده کنیم.
کلام آخر...
مقرون به صرفه نبودن تولید، گرانی و کمبود علوفه و نهادههای دامی حالا به هرم مشکلات دامداران و دامپروران تبدیل شده که اگر نباشد تدبیر و همت دولتمردان ، این مشکلات به هرم آتشی برای سوزاندن این صنعت تبدیل می شود .
به عقیده دامداران و دامپروران ، کاهش هزینهها مثل کاهش بهای خوراک، هزینههای کارگری، آب، برق و ... ، قیمت گذاری مناسب فرآوردههای دامی و رفع مشکلات اداری، زمینه ساز افزایش تولید خواهد شد.