پخش زنده
امروز: -
با ارسال نامه‌ای به رئیس شورای امنیت سازمان ملل
ظريف: آمریکا هیچ حقی برای احیای تحریم‌ها ندارد
در نامه وزیر خارجه کشورمان آمده است آمریکا هیچ حقی برای احیای تحریم‌ها ندارد و این اقدام آمریکا باید از سوی شورا و جامعه بین‌المللی رد شود.
>> توئیت ظریف درباره تلاش آمریکا برای بازگشت تحریم‌ها >> آمریکا درخواست بازگشت تحریم‌های ضد ایران را ارائه کرد
>> نامه حقوقی ایران به شورای امنیت سازمان ملل ارسال شد >> مخالفت تروئیکای اروپا با بازگشت تحریم ها ضد ايران
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما از نیویورک؛ محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نامه‌ای به رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد، اقدام غیرقانونی ایالات متحده آمریکا برای سوء استفاده از ساز و کار‌های مندرج در توافق هسته‌ای برای احیای تحریم‌های ایران را مردود دانست و تأکید کرد: آمریکا هیچ حقی برای احیای تحریم‌ها ندارد و از همین رو، این اقدام آمریکا باید از سوی شورا و جامعه بین‌المللی رد شود.
نامه وزیر امور خارجه کشورمان از سوی مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد به رئیس اندونزیایی شورای امنیت تسلیم شد.
محمدجواد ظریف در ابتدای این نامه، نوشت:
بسم الله الرحمن الرحیم
اقدام ایالات متحده آمریکا برای سوء استفاده از ساز و کار‌های مندرج درتوافق هسته‌ای برای احیای تحریم‌های ایران غیرقانونی است و آمریکا هیچ حقی برای تلاش در جهت احیای تحریم‌ها ندارد و از همین رو، این اقدام آمریکا باید از سوی شورا و جامعه بین المللی رد شود. وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به «غیرقابل پذیرش» بودن تلاش آمریکا برای توزیع اطلاعیه، نوشته است: «موضع خطرناک و غیرقانونی ایالات متحده، قواعد جاافتاده حقوق بین الملل و رویه‌هایی را که در طول چند قرن شکل گرفته تا جهان ما را از هرج و مرج مصون بدارد، نادیده گرفته است.»
ظریف در ادامه تأکید کرد، توجیهات ایالات متحده برای محق کردن خود در احیای قطعنامه‌های لغو شده پیشین، فاقد هرگونه «اعتبار یا مشروعیت» بوده و ضروری است که از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد رد شود. این نامه می‌افزاید: «ضروری است که جامعه بین الملل در خصوص چنین سوء استفاده‌ای از روند‌های شورای امنیت هوشیار باشد. ایران به شورا توصیه میکند که این سوء استفاده از روند – که تبعاتی جدی برای صلح و امنیت بین الملل خواهد داشت – را متوقف کند.»
وزیر امور خارجه در ادامه تصريح کرد، جمهوری اسلامی ایران بر اساس دلایل روشن و متقن، بر این عقیده است که ایالات متحده از هیچ حقی برای اعمال دوباره بند‌های قطعنامه‌های لغوشده برخوردار نیست.
ظریف در ادامه تأکید کرد، توجیهات ایالات متحده برای محق کردن خود در احیای قطعنامه‌های لغو شده پیشین، فاقد هرگونه «اعتبار یا مشروعیت» بوده و ضروری است که از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد رد شود. این نامه می‌افزاید: «ضروری است که جامعه بین الملل در خصوص چنین سوء استفاده‌ای از روند‌های شورای امنیت هوشیار باشد. ایران به شورا توصیه میکند که این سوء استفاده از روند – که تبعاتی جدی برای صلح و امنیت بین الملل خواهد داشت – را متوقف کند.»
وزیر امور خارجه در ادامه تصريح کرد، جمهوری اسلامی ایران بر اساس دلایل روشن و متقن، بر این عقیده است که ایالات متحده از هیچ حقی برای اعمال دوباره بند‌های قطعنامه‌های لغوشده برخوردار نیست.
ظریف سپس به تشریح برخی از «ملاحظات عینی و حقوقی» درباره اقدام اخیر آمریکا پرداخت. وزیر امور خارجه ابتدا به تفصیل به «لغو مشارکت ایالات متحده در برجام» اشاره کرد و نوشت: «رئیس جمهور ایالات متحده رسما لغو یکجانبه مشارکت ایالات متحده در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را اعلام کرد که این نقض فاحش قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، که برجام ضمیم هشده به آن را تأیید کرده، بود.
بر همین اساس، دولت ایالات متحده اقدامات غیرقانونی گسترده‌ای را برای لغو مشارکت ایالات متحده در برجام و بازاعمال همه تحریم‌های لغو شده ایالات متحده در ارتباط با برجام اجرایی کرده و از این طریق، مرتکب موارد متعددی از «عدم اجرای عمده» تحت برجام شد که در تضاد فاحش با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل بود.»
در ادامه این نامه، اشاره شده است که مقام‌های آمریکایی در موارد متعددی به پایان مشارکت این کشور در برجام اشاره کرده اند، از جمله آنکه رئیس جمهور ایالات متحده در فرمان اجرایی خود برای بازاعمال تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای ایران، اشاره کرده است که در تاریخ ۸ می ۲۰۱۸ مشارکت ایالات متحده در برجام را متوقف کرده است. همچنین، مایک پمپئو وزیرخارجه آمریکا نیز اظهار کرده است که «رئیس جمهور ترامپ مشارکت ایالات متحده در برنامه جامع اقدام مشترک را لغو کرد.»
علاوه بر این، دولت آمریکا در تاریخ ۱۱ مه ۲۰۱۸، در نامه‌ای رسمی، به همه مشارکت کنندگان در برجام اطلاع داد که ایالات متحده دیگر در نشست‌ها و فعالیت‌های مرتبط با برجام مشارکت نخواهد کرد. در آن نامه تأکید شده بود که «در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸، رئیس جمهور ترامپ اعلام کرد که ایالات متحده به مشارکت خود در برنامه جامعه اقدام مشترک پایان می‌دهد. این، همه فعالیت‌ها را شامل می‌شود... بلافاصله اجرایی است و ایالات متحده، دیگر در فعالیت‌های مرتبط با برجام مشارکت نخواهد کرد.»
بر اساس این نامه، یکی از نمونه‌های این عدم مشارکت آن است که در طول دو سال گذشته شورای امنیت به تأیید طرح‌های توصیه شده کمیسیون مشترک در خصوص فعالیت‌های مرتبط با هسته‌ای مقرر در کانال خرید ادامه داده است، اما ایالات متحده در کارگروه خرید مشارکت نداشته و جزئی از کمیسیون مشترک برجام هم نبوده است.
وزیر امور خارجه به عنوان دومین ملاحظه یادآور شد «ایالات متحده رسما هرگونه حق نسبت به ساز و کار حل اختلاف را از خود سلب کرده است.» محمدجواد ظریف اشاره کرد، مقام‌های آمریکایی در موارد مختلف اذعان کرده اند که این کشور دیگر از حق استفاده از سازوکار حل اختلاف مندرج در بند‌های ۱۰ تا ۱۳ برجام برخودار نیست. به عنوان نمونه، در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸، جان بولتون مشاور وقت امنیت ملی ایالات متحده در یک نشست خبری به صراحت عنوان کرد که ایالات متحده به دنبال بازاعمال مفاد قطعنامه‌های لغو شده گذشته از طریق بند‌های قطعنامه ۲۲۳۱ نخواهد بود، چرا که ایالات متحده از توافق خارج شده است.
همچنین در تاریخ ۱۶ اوت ۲۰۲۰، بولتون بار دیگر تأکید کرد که این برداشت که ایالات متحده به دلیل خروج از توافق حق استفاده از مفاد آن را ندارد، نظر صحیحی است.
بر همین اساس، دولت ایالات متحده اقدامات غیرقانونی گسترده‌ای را برای لغو مشارکت ایالات متحده در برجام و بازاعمال همه تحریم‌های لغو شده ایالات متحده در ارتباط با برجام اجرایی کرده و از این طریق، مرتکب موارد متعددی از «عدم اجرای عمده» تحت برجام شد که در تضاد فاحش با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل بود.»
در ادامه این نامه، اشاره شده است که مقام‌های آمریکایی در موارد متعددی به پایان مشارکت این کشور در برجام اشاره کرده اند، از جمله آنکه رئیس جمهور ایالات متحده در فرمان اجرایی خود برای بازاعمال تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای ایران، اشاره کرده است که در تاریخ ۸ می ۲۰۱۸ مشارکت ایالات متحده در برجام را متوقف کرده است. همچنین، مایک پمپئو وزیرخارجه آمریکا نیز اظهار کرده است که «رئیس جمهور ترامپ مشارکت ایالات متحده در برنامه جامع اقدام مشترک را لغو کرد.»
علاوه بر این، دولت آمریکا در تاریخ ۱۱ مه ۲۰۱۸، در نامه‌ای رسمی، به همه مشارکت کنندگان در برجام اطلاع داد که ایالات متحده دیگر در نشست‌ها و فعالیت‌های مرتبط با برجام مشارکت نخواهد کرد. در آن نامه تأکید شده بود که «در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸، رئیس جمهور ترامپ اعلام کرد که ایالات متحده به مشارکت خود در برنامه جامعه اقدام مشترک پایان می‌دهد. این، همه فعالیت‌ها را شامل می‌شود... بلافاصله اجرایی است و ایالات متحده، دیگر در فعالیت‌های مرتبط با برجام مشارکت نخواهد کرد.»
بر اساس این نامه، یکی از نمونه‌های این عدم مشارکت آن است که در طول دو سال گذشته شورای امنیت به تأیید طرح‌های توصیه شده کمیسیون مشترک در خصوص فعالیت‌های مرتبط با هسته‌ای مقرر در کانال خرید ادامه داده است، اما ایالات متحده در کارگروه خرید مشارکت نداشته و جزئی از کمیسیون مشترک برجام هم نبوده است.
وزیر امور خارجه به عنوان دومین ملاحظه یادآور شد «ایالات متحده رسما هرگونه حق نسبت به ساز و کار حل اختلاف را از خود سلب کرده است.» محمدجواد ظریف اشاره کرد، مقام‌های آمریکایی در موارد مختلف اذعان کرده اند که این کشور دیگر از حق استفاده از سازوکار حل اختلاف مندرج در بند‌های ۱۰ تا ۱۳ برجام برخودار نیست. به عنوان نمونه، در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸، جان بولتون مشاور وقت امنیت ملی ایالات متحده در یک نشست خبری به صراحت عنوان کرد که ایالات متحده به دنبال بازاعمال مفاد قطعنامه‌های لغو شده گذشته از طریق بند‌های قطعنامه ۲۲۳۱ نخواهد بود، چرا که ایالات متحده از توافق خارج شده است.
همچنین در تاریخ ۱۶ اوت ۲۰۲۰، بولتون بار دیگر تأکید کرد که این برداشت که ایالات متحده به دلیل خروج از توافق حق استفاده از مفاد آن را ندارد، نظر صحیحی است.
علاوه بر این، برایان هوک نماینده ویژه وقت دولت آمریکا در امور ایران و مشاور ارشد وقت سیاستگذاری وزیر خارجه ایالات متحده نیز به صراحت عنوان کرده است که «ما دیگر در این توافق نیستیم، و به همین علت، طرف‌هایی که هنوز در این توافق هستند باید در خصوص استفاده یا عدم استفاده از ساز و کار حل اختلاف تصمیم شان را بگیرند.»
وزیر امور خارجه در ادامه نوشت: «بنابراین، کاملا روشن است که تمام مقام‌های ایالات متحده، بدون استثنا، بر این عقیده بوده اند – و برخی مانند معمار خروج ایالات متحده از برجام، یعنی جان بولتون، به صراحت و علنی اعلام کرده اند – که ایالات متحده دیگر از هیچ حقی برای بازاعمال بند‌های قطعنامه‌های لغو شده از طریق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد برخوردار نیست.»
ظریف در ادامه نامه خطاب به رئیس شورای امنیت سازمان ملل نوشت: روشن است که دولت ایالات متحده امیدوار بود با خروج از برجام وپیشبرد «فشار حداکثری» یا نظام ایران را فروپاشیده یا ایران را به خروج متقابل از برجام وادارد، اما حالا با روشن شدن شکست این راهبرد، ایالات متحده «بی شرمانه» و با «سوء نیت شدید» به دنبال توسل به ساز و کاری است که خود در گذشته و به صورت دائمی، خود را از آن محروم کرده است.
در ادامه اين نامه، یادآوری شده است که اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد و دولت‌های اروپایی، روسیه و چین و همچنین اتحادیه اروپا پیش از این به صراحت عنوان کرده اند که ایالات متحده حق استفاده از ساز و کار مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱ را ندارد. وزیر امور خارجه تأکید کرد با توجه به این موارد، روشن است که ایالات متحده به هیچ وجه نمی تواند با خیال بافی و سوء تفسیر، در خصوص قطعنامه ۲۲۳۱ مشارکت کننده برجام در نظر گرفته شود.
«نقض فاحش قطعنامه ۲۲۳۱ از سوی ایالات متحده و عدم حسن نیت» این کشور سومین ملاحظه مورد اشاره از سوی وزیر امور خارجه است. ظریف با یادآوری مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ که از همه کشور‌های عضو خواسته از تضعیف برجام خودداری کنند، تأکید کرد «ایالات متحده با خروج غیرقانونی از برجام، بازاعمال یکجانبه تحریم‌ها از ۸ می ۲۰۱۸ به این سو و دیگر تاریخ‌ها و تنبیه دولت‌ها و دیگر نهاد‌های قانون مدار به دلیل پایبندی به این تعهد، اقدام به نقض فاحش برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ کرده است.»
این نامه افزود: «یکی از مبانی جاافتاده حاکم بر ایجاد و عملکرد الزامات حقوقی، حسن نیت است. حسن نیت جزی جدایی ناپذیر از همکاری بین المللی است، خصوصا زمانی که این همکاری بر مبنای اجرای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ باشد. اقدامات و مواضع دولت کنونی ایالات متحده ثابت کرده است که این کشور هرگز با حسن نیت عمل نکرده است.»
وزیر امور خارجه کشورمان یادآور شد دولت آمریکا نه تنها از اجرای تعهدات خودش سرباز زده، بلکه در مسیر اجرای برجام از سوی دیگر کشور‌ها نیز اخلال ایجاد کرده است. به عنوان نمونه، دولت آمریکا از زمان روی کار آمدن ترامپ، بیش از ۱۴۵ بار علیه ایران تحریم اعمال کرده و درخواست‌های مکرر دبیر کل سازمان ملل متحد برای رفع این تحریم‌ها را نیز نادیده گرفته است، این در حالی است که دبیر کل در هفتمین گزارش خود درخصوص اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ اشاره کرده است که «رفع تحریم‌ها برای ایجاد امکان عادی سازی تجارت و روابط اقتصادی، جزئی ضروری از این برنامه است.»
علاوه بر این، همانگونه که در گزارش دبیرکل، مورد اشاره قرار گرفته است، خودداری ایالات متحده از تمدید معافیت‌های مربوط به پروژه‌های مرتبط با هسته‌ای «بر خلاف اهداف مقرر در برنامه و قطعنامه ۲۲۳۱ بوده و ممکن است توانایی جمهوری اسلامی ایران برای اجرای بند‌های مشخصی از برنامه و قطعنامه را مختل کند.»
در این نامه همچنین اشاره شد، اعمال تحریم‌ها نمود روشن «سوء نیت» و نقض فاحش برجام، قطعنامه ۲۲۳۱، حکم دیوان بین المللی دادگستری و قطعنامه‌های متعدد مجمع عمومی ملل متحد و شورای حقوق بشر است.
وزیر امور خارجه یادآور شد، صدور «اطلاعیه» مربوط به درخواست آغاز ساز و کار احیای تحریم ها، امری خودسرانه نیست، بلکه مقید به شروط و صلاحیت‌هایی است از جمله آنکه مشارکت کننده برجام – که ایالات متحده در چنین موقعیتی نیست – باید با حسن نیت و بعد از گذر از تمام مراحل روند حل اختلاف و همراه با تشریح فعالیت‌های صورت گرفته با حسن نیت، چنین اطلاعیه‌ای را صادر کند. این در حالی است که ایالات متحده فارغ از نداشتن حسن نیت، هیچ یک از این مراحل را نگذرانده است.
وزیر امور خارجه اشاره کرد، بر اساس مبانی پذیرفته شده حقوقی، ایالات متحده نمی‌تواند بدون ملزم دانستن خود به تشریح فعالیت‌های صورتگرفته با حسن نیت، از مزایای برجامی که از آن خارج شده است، بهره‌مند شود.
علاوه بر این، تاریخ مذاکرات برجام نشان می دهد که روند حل اختلاف عامدانه به صورت چند مرحله‌ای و زمانبر طراحی شده تا به حفظ این دستاورد منحصر به فرد جامعه بین الملل کمک شده و از اقدامات خودسرانه حتی مشارکت کنندگان واقعی در برجام، چه برسد به ایالات متحده که صراحتا این جایگاه را از خودسلب کرده، ممانعت شود.
ظریف با اشاره به اینکه لزوم داشتن حسن نیت در تفسیر و بند‌های قطعنامه ۲۲۳۱ هم یک ضرورت به شمار رفته، تأکید کرد، سابقه اقدامات غیرقانونی ایالات متحده به همراه تلاش این کشور برای «سوء استفاده از روند» و اقدامات فریبکارانه برای فعال کردن باز اعمال مفاد قطعنامه‌های لغوشده علیه ایران، «در تضاد با الزام حسن نیت» است.
چهارمین ملاحظه مورد اشاره در این نامه، «تلاش‌های با حسن نیت ایران برای اجرای کامل برجام» است. وزیر امور خارجه در این خصوص یادآور شده است که رئیس جمهور ایالات متحده در حالی دستور خروج از توافق هسته‌ای را صادر کرد که ایران حتی یک بار مرتکب عدم اجرای مفاد توافق نشده بود و به اذعان ۱۵ گزارش آژانس بین المللی انرژی ا تمی در تطابق کامل با تعهدات خود بود.
ظریف اشاره کرد، با وجود خروج غیرقانونی ایالات متحده از برجام و محروم شدن ایران از مزایای اقتصادی مندرج در برجام، جمهوری اسلامی ایران ضمن توسل رسمی به ساز وکار حل اختلاف بر اساس مفاد برجام، از اجرای فوری تدابیر «جبرانی» خودداری کرد و به مدت یک سال تمام، به شهادت ۱۵ گزارش متوالی آژانس بين المللی انرژی اتمی، به اجرای کامل برجام ادامه داد.
نهایتا، ایران بعد از گذراندن کاملا بی نتیجه تمام مراحل ساز و کار حل اختلاف، تصمیم گرفت از حقوق خود ذیل بند‌های ۲۶ و ۳۶ برجام برای اعمال تدایبر جبرانی و توقف اجرای بخشی از تعهدات خود، آن هم در تطابق کامل با برجام، با هدف حفظ این توافق، استفاده کند. با این وجود، تدابیر جبرانی جمهوری اسلامی ایران تاکنون بر نظارت و راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی بر برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران تأثیری نگذاشته است و این برنامه همچنان تحت «قدرتمندترین» رژیم بازرسی در تاریخ قرار دارد، به نحوی که از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ بیش از ۹۲ درصد از کل بازرسی‌های قابل مقایسه جها نی آژانس، در ایران صورت گرفته است.
نهایتا، وزیر امور خارجه در پنجمین ملاحظه و به عنوان جمع بندی تأکید کرد، صدور اطلاعیه آغاز فرآیند احیای تحریم‌ها از سوی ایالات متحده «غیرقابل پذیرش» است.
ظریف در این باره نوشت: بی اعتنایی ایالات متحده به حاکمیت قانون و سوءاستفاده این کشور از سازمان ملل متحد برای پیشبرد منافع یکجانبه گرایانه و نابودی اصل بنیاد‌های چندجانبه گرایی و حقوق بین الملل تهدیدی جدی برای جهان متمدن و همچنین صلح و امنیت به شمار می‌آید. سوء استفاده و نقض مفاد بند‌های ۱۰ و ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ با ارسال صرفا یک اطلاعیه، آن هم در حالی که ایالات متحده پیش از این تعهدات خود ذیل قطنامه ۲۲۳۱ و بند ۲۵ منشور ملل متحد را از طریق بازاعمال تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی نقض کرده، بدعتی فوق العاده خطرناک ایجاد میکند که باید به صراحت و با قاطعیت از سوی شورا و اعضای آن رد شود.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد، ایالات متحده به عنوان کشوری که به صراحت و به اختیار به مشارکت در برجام پایان داده و فعالانه تلاش کرده تا این توافق را از بین ببرد، از امکان استفاده از ساز و کار حل اختلاف برخودار نیست. علاوه بر این تلاش آمریکا بر سوء استفاده از ساز و کار حل اختلاف یک سوء استفاده از روند به شمار می‌آید که بر اعتبار شورای امنیت سازمانملل متحد اثر منفی خواهد گذاشت. همچنین سوء استفاده از روند هم در حقوق بین الملل منع شده است و هم قطعنامه به دقت به نحوی تدوین شده است که از سوء استفاده از روند‌های مندرج در آن جلوگیری شود.
ظریف در ادامه، با بیان اینکه «جمهوری اسلامی ایران پیش از این و به روشنی حسن نیت و مسئولیت کامل خود را نشان داده است و اکنون نوبت جامعه بین المللی است، به شورای امنیت توصیه کرد، از سوء استفاده ایالات متحده از ساز و کار حل اختلاف برجام، آن هم با هدف صریح نابودی این توافق، جلوگیری کرده و از پذیرش اطلاعیه ایالات متحده و به رسمیت شناختن آثار مترتب بر آن خودداری کند.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پایان نامه به رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد تأکید کرد، مردم ایران بحق از شورا انتظار دارند حقوق آن‌ها ذیل این قطعنامه را تضمین کرده و ایالات متحده را به دلیل آسیب جبران ناپذیری که به کل ملت ایران وارد کرده، پاسخگو کند.
وزیر امور خارجه در ادامه نوشت: «بنابراین، کاملا روشن است که تمام مقام‌های ایالات متحده، بدون استثنا، بر این عقیده بوده اند – و برخی مانند معمار خروج ایالات متحده از برجام، یعنی جان بولتون، به صراحت و علنی اعلام کرده اند – که ایالات متحده دیگر از هیچ حقی برای بازاعمال بند‌های قطعنامه‌های لغو شده از طریق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد برخوردار نیست.»
ظریف در ادامه نامه خطاب به رئیس شورای امنیت سازمان ملل نوشت: روشن است که دولت ایالات متحده امیدوار بود با خروج از برجام وپیشبرد «فشار حداکثری» یا نظام ایران را فروپاشیده یا ایران را به خروج متقابل از برجام وادارد، اما حالا با روشن شدن شکست این راهبرد، ایالات متحده «بی شرمانه» و با «سوء نیت شدید» به دنبال توسل به ساز و کاری است که خود در گذشته و به صورت دائمی، خود را از آن محروم کرده است.
در ادامه اين نامه، یادآوری شده است که اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد و دولت‌های اروپایی، روسیه و چین و همچنین اتحادیه اروپا پیش از این به صراحت عنوان کرده اند که ایالات متحده حق استفاده از ساز و کار مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱ را ندارد. وزیر امور خارجه تأکید کرد با توجه به این موارد، روشن است که ایالات متحده به هیچ وجه نمی تواند با خیال بافی و سوء تفسیر، در خصوص قطعنامه ۲۲۳۱ مشارکت کننده برجام در نظر گرفته شود.
«نقض فاحش قطعنامه ۲۲۳۱ از سوی ایالات متحده و عدم حسن نیت» این کشور سومین ملاحظه مورد اشاره از سوی وزیر امور خارجه است. ظریف با یادآوری مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ که از همه کشور‌های عضو خواسته از تضعیف برجام خودداری کنند، تأکید کرد «ایالات متحده با خروج غیرقانونی از برجام، بازاعمال یکجانبه تحریم‌ها از ۸ می ۲۰۱۸ به این سو و دیگر تاریخ‌ها و تنبیه دولت‌ها و دیگر نهاد‌های قانون مدار به دلیل پایبندی به این تعهد، اقدام به نقض فاحش برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ کرده است.»
این نامه افزود: «یکی از مبانی جاافتاده حاکم بر ایجاد و عملکرد الزامات حقوقی، حسن نیت است. حسن نیت جزی جدایی ناپذیر از همکاری بین المللی است، خصوصا زمانی که این همکاری بر مبنای اجرای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ باشد. اقدامات و مواضع دولت کنونی ایالات متحده ثابت کرده است که این کشور هرگز با حسن نیت عمل نکرده است.»
وزیر امور خارجه کشورمان یادآور شد دولت آمریکا نه تنها از اجرای تعهدات خودش سرباز زده، بلکه در مسیر اجرای برجام از سوی دیگر کشور‌ها نیز اخلال ایجاد کرده است. به عنوان نمونه، دولت آمریکا از زمان روی کار آمدن ترامپ، بیش از ۱۴۵ بار علیه ایران تحریم اعمال کرده و درخواست‌های مکرر دبیر کل سازمان ملل متحد برای رفع این تحریم‌ها را نیز نادیده گرفته است، این در حالی است که دبیر کل در هفتمین گزارش خود درخصوص اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ اشاره کرده است که «رفع تحریم‌ها برای ایجاد امکان عادی سازی تجارت و روابط اقتصادی، جزئی ضروری از این برنامه است.»
علاوه بر این، همانگونه که در گزارش دبیرکل، مورد اشاره قرار گرفته است، خودداری ایالات متحده از تمدید معافیت‌های مربوط به پروژه‌های مرتبط با هسته‌ای «بر خلاف اهداف مقرر در برنامه و قطعنامه ۲۲۳۱ بوده و ممکن است توانایی جمهوری اسلامی ایران برای اجرای بند‌های مشخصی از برنامه و قطعنامه را مختل کند.»
در این نامه همچنین اشاره شد، اعمال تحریم‌ها نمود روشن «سوء نیت» و نقض فاحش برجام، قطعنامه ۲۲۳۱، حکم دیوان بین المللی دادگستری و قطعنامه‌های متعدد مجمع عمومی ملل متحد و شورای حقوق بشر است.
وزیر امور خارجه یادآور شد، صدور «اطلاعیه» مربوط به درخواست آغاز ساز و کار احیای تحریم ها، امری خودسرانه نیست، بلکه مقید به شروط و صلاحیت‌هایی است از جمله آنکه مشارکت کننده برجام – که ایالات متحده در چنین موقعیتی نیست – باید با حسن نیت و بعد از گذر از تمام مراحل روند حل اختلاف و همراه با تشریح فعالیت‌های صورت گرفته با حسن نیت، چنین اطلاعیه‌ای را صادر کند. این در حالی است که ایالات متحده فارغ از نداشتن حسن نیت، هیچ یک از این مراحل را نگذرانده است.
وزیر امور خارجه اشاره کرد، بر اساس مبانی پذیرفته شده حقوقی، ایالات متحده نمی‌تواند بدون ملزم دانستن خود به تشریح فعالیت‌های صورتگرفته با حسن نیت، از مزایای برجامی که از آن خارج شده است، بهره‌مند شود.
علاوه بر این، تاریخ مذاکرات برجام نشان می دهد که روند حل اختلاف عامدانه به صورت چند مرحله‌ای و زمانبر طراحی شده تا به حفظ این دستاورد منحصر به فرد جامعه بین الملل کمک شده و از اقدامات خودسرانه حتی مشارکت کنندگان واقعی در برجام، چه برسد به ایالات متحده که صراحتا این جایگاه را از خودسلب کرده، ممانعت شود.
ظریف با اشاره به اینکه لزوم داشتن حسن نیت در تفسیر و بند‌های قطعنامه ۲۲۳۱ هم یک ضرورت به شمار رفته، تأکید کرد، سابقه اقدامات غیرقانونی ایالات متحده به همراه تلاش این کشور برای «سوء استفاده از روند» و اقدامات فریبکارانه برای فعال کردن باز اعمال مفاد قطعنامه‌های لغوشده علیه ایران، «در تضاد با الزام حسن نیت» است.
چهارمین ملاحظه مورد اشاره در این نامه، «تلاش‌های با حسن نیت ایران برای اجرای کامل برجام» است. وزیر امور خارجه در این خصوص یادآور شده است که رئیس جمهور ایالات متحده در حالی دستور خروج از توافق هسته‌ای را صادر کرد که ایران حتی یک بار مرتکب عدم اجرای مفاد توافق نشده بود و به اذعان ۱۵ گزارش آژانس بین المللی انرژی ا تمی در تطابق کامل با تعهدات خود بود.
ظریف اشاره کرد، با وجود خروج غیرقانونی ایالات متحده از برجام و محروم شدن ایران از مزایای اقتصادی مندرج در برجام، جمهوری اسلامی ایران ضمن توسل رسمی به ساز وکار حل اختلاف بر اساس مفاد برجام، از اجرای فوری تدابیر «جبرانی» خودداری کرد و به مدت یک سال تمام، به شهادت ۱۵ گزارش متوالی آژانس بين المللی انرژی اتمی، به اجرای کامل برجام ادامه داد.
نهایتا، ایران بعد از گذراندن کاملا بی نتیجه تمام مراحل ساز و کار حل اختلاف، تصمیم گرفت از حقوق خود ذیل بند‌های ۲۶ و ۳۶ برجام برای اعمال تدایبر جبرانی و توقف اجرای بخشی از تعهدات خود، آن هم در تطابق کامل با برجام، با هدف حفظ این توافق، استفاده کند. با این وجود، تدابیر جبرانی جمهوری اسلامی ایران تاکنون بر نظارت و راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی بر برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران تأثیری نگذاشته است و این برنامه همچنان تحت «قدرتمندترین» رژیم بازرسی در تاریخ قرار دارد، به نحوی که از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ بیش از ۹۲ درصد از کل بازرسی‌های قابل مقایسه جها نی آژانس، در ایران صورت گرفته است.
نهایتا، وزیر امور خارجه در پنجمین ملاحظه و به عنوان جمع بندی تأکید کرد، صدور اطلاعیه آغاز فرآیند احیای تحریم‌ها از سوی ایالات متحده «غیرقابل پذیرش» است.
ظریف در این باره نوشت: بی اعتنایی ایالات متحده به حاکمیت قانون و سوءاستفاده این کشور از سازمان ملل متحد برای پیشبرد منافع یکجانبه گرایانه و نابودی اصل بنیاد‌های چندجانبه گرایی و حقوق بین الملل تهدیدی جدی برای جهان متمدن و همچنین صلح و امنیت به شمار می‌آید. سوء استفاده و نقض مفاد بند‌های ۱۰ و ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ با ارسال صرفا یک اطلاعیه، آن هم در حالی که ایالات متحده پیش از این تعهدات خود ذیل قطنامه ۲۲۳۱ و بند ۲۵ منشور ملل متحد را از طریق بازاعمال تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی نقض کرده، بدعتی فوق العاده خطرناک ایجاد میکند که باید به صراحت و با قاطعیت از سوی شورا و اعضای آن رد شود.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد، ایالات متحده به عنوان کشوری که به صراحت و به اختیار به مشارکت در برجام پایان داده و فعالانه تلاش کرده تا این توافق را از بین ببرد، از امکان استفاده از ساز و کار حل اختلاف برخودار نیست. علاوه بر این تلاش آمریکا بر سوء استفاده از ساز و کار حل اختلاف یک سوء استفاده از روند به شمار می‌آید که بر اعتبار شورای امنیت سازمانملل متحد اثر منفی خواهد گذاشت. همچنین سوء استفاده از روند هم در حقوق بین الملل منع شده است و هم قطعنامه به دقت به نحوی تدوین شده است که از سوء استفاده از روند‌های مندرج در آن جلوگیری شود.
ظریف در ادامه، با بیان اینکه «جمهوری اسلامی ایران پیش از این و به روشنی حسن نیت و مسئولیت کامل خود را نشان داده است و اکنون نوبت جامعه بین المللی است، به شورای امنیت توصیه کرد، از سوء استفاده ایالات متحده از ساز و کار حل اختلاف برجام، آن هم با هدف صریح نابودی این توافق، جلوگیری کرده و از پذیرش اطلاعیه ایالات متحده و به رسمیت شناختن آثار مترتب بر آن خودداری کند.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پایان نامه به رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد تأکید کرد، مردم ایران بحق از شورا انتظار دارند حقوق آن‌ها ذیل این قطعنامه را تضمین کرده و ایالات متحده را به دلیل آسیب جبران ناپذیری که به کل ملت ایران وارد کرده، پاسخگو کند.
نظر شما