پخش زنده
امروز: -
گزارش مکتوب
ناآگاهی و فاجعه انقراض، این بار در خلیج فارس
شهریور هرسال زنگ نابودی بچه میگو‌ها در آب‌های هرمزگان به صدا درمی آید.
در این موقع از سال با گشت و گذار در بندرعباس بسیاری از ماهیان را می‌بینید که خارج از فصل به همراه میگو، بصورت غیر مجاز صید می‌شوند.
هرمزگان جنوبی‌ترین استان کشور در کنار سواحل نیلگون خلیج فارس و دریای عمان، قطب مهم صید و صیادی است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ بیش از ۸۰ درصد جمعیت هرمزگان در شهر‌ها و روستا‌های ساحلی ساکن هستند.
ماهی و میگو قوت غالب بیشتر ساکنان این دیار است، اما در سال‌های اخیر با گران و کمیاب شدن آن، این نعمت خدادادی درحال حذف شدن از سفره‌های مردم است.
شیلات هرمزگان از مهر هر سال به مدت ۴۰ روز، صید میگو را مجاز اعلام می‌کند تا این آبزی آسیبی نبیند.
صید میگو در ۷۰۰ کیلومتر مربع از صیدگاه‌های استان از بندرکوهستک شهرستان سیریک، آغاز می‌شود و در صیدگاه‌های هرمز و تولای قشم به پایان می‌رسد.
به گفته تندرو مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های صیادی هرمزگان سالانه بیش از سی هزار صیاد، هزار و ۵۰۰ تا دو هزار تن میگو صید می‌کنند.
میگو منبع مواد مغذی، سرشار از پروتئین، موجب حفظ سلامت و تقویت استخوان ها، جلوگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی، داروی کم خونی، منبع امگا ۳ و دارای فسفر بالاست.
هرمزگان جنوبی‌ترین استان کشور در کنار سواحل نیلگون خلیج فارس و دریای عمان، قطب مهم صید و صیادی است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ بیش از ۸۰ درصد جمعیت هرمزگان در شهر‌ها و روستا‌های ساحلی ساکن هستند.
ماهی و میگو قوت غالب بیشتر ساکنان این دیار است، اما در سال‌های اخیر با گران و کمیاب شدن آن، این نعمت خدادادی درحال حذف شدن از سفره‌های مردم است.
شیلات هرمزگان از مهر هر سال به مدت ۴۰ روز، صید میگو را مجاز اعلام می‌کند تا این آبزی آسیبی نبیند.
صید میگو در ۷۰۰ کیلومتر مربع از صیدگاه‌های استان از بندرکوهستک شهرستان سیریک، آغاز می‌شود و در صیدگاه‌های هرمز و تولای قشم به پایان می‌رسد.
به گفته تندرو مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های صیادی هرمزگان سالانه بیش از سی هزار صیاد، هزار و ۵۰۰ تا دو هزار تن میگو صید می‌کنند.
میگو منبع مواد مغذی، سرشار از پروتئین، موجب حفظ سلامت و تقویت استخوان ها، جلوگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی، داروی کم خونی، منبع امگا ۳ و دارای فسفر بالاست.
ناآگاهی و فاجعه انقراض
اما هرسال پیش از آغاز صید رسمی میگو در مهرماه، شناور‌های غیرمجاز صیدِ میگو‌هایی را آغاز می‌کنند که بعلت ریزبودن ارزش تجاری ندارد.
این موضوع نه تنها عرصه را برای صیادانی که مجوز صید قانونی دارند تنگ می‌کند بلکه به ذخایر آبزیان نیز صدمات جبران ناپذیری وارد می‌کند.
ناآگاهی صیادان و صید میگو‌های مولد قبل از تخم ریزی، موجب از بین رفتن صد‌ها هزار میگو می‌شود.
معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات هرمزگان می‌گوید: سالانه حدود پنج هزار شناور غیرمجاز، در استان میگو صید می‌کنند.
محمد جوانمرد می‌افزاید: صیادان غیرمجاز با صید میگو، بچه ماهی و مولد‌ها، جلوی رشد آبزیان را می‌گیرند و تکرار این کار موجب کوچک شدن آن‌ها برطبق استاندارد، و نرسیدن به بلوغ جنسی می‌شود.
رئیس موسسه اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان نیز می‌گوید: صید‌های خارج از فصل و هنگام تخم ریزی میگو‌های مولد، بیشترین ضربه را به تکثیر و بازسازی آبزیان وارد می‌کند.
به گفته مرتضوی صید غیرمجاز پدیده‌ای اقتصادی و اجتماعی است و باید کارگروهی برای کنترل آن تشکیل شود.
صید غیرمجاز بعلت نابودی ذخایر، هزینه‌های صیادی را نیز افزایش می‌دهد.
به گفته یکی از صیادان بندرکنگ هزینه یک هفته ماندن لنج در دریا بیش از ۳ میلیون تومان است.
موسی کوهستکی یکی از صیادان بندر سیریک هم می‌گوید: افزایش قیمت دلار و قاچاق ماهی و میگو هم موجب شده قیمت خرید تور، از ۴۰۰ هزار به یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان افزایش یابد.
اسحاق صیادی دیگر صیاد سیریکی می‌افزاید: موتور قایق‌های ماهیگیری را که پیش از این ده تا ۲۵ میلیون تومان خریداری می‌شد، اکنون با صد میلیون تومان هم نمی‌توان خرید.
مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های صیادی هرمزگان می‌گوید: اگر صید غیر مجاز آبزیان متوقف نشود، در آینده‌ای نزدیک صیادان هرمزگانی بیکار می‌شوند و فرزندان ما فقط نام و تصویر میگوی خلیج فارس را در کتاب‌ها مشاهده می‌کنند.
به گفته تندرو صیادان غیر مجاز به علت استفاده از ادوات غیر اصولی و مخرب، صید بی رویه، رعایت نکردن فصل‌های ممنوعیت صید و موارد بهداشتی، علاوه بر لطمه زدن به صیادان مجاز، با ارائه آبزیان ناسالم سلامت مصرف کنندگان را نیز به خطر می‌اندازند.
وی می‌افزاید: حتی اقدامات قهری مانند توقیف وسایل صید و تشکیل پرونده قضایی هم، صید غیرمجاز را متوقف نکرده است.
مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های صیادی هرمزگان می‌گوید: به علت سود فراوان و هزینه پایین صید غیر مجاز، شمار اینگونه صیادان بیشتر می‌شود.
تندرو می‌گوید: اکنون با افزایش جمعیت صیادان و پیشرفت ادوات و تکنولوژی صید، دریا از بازسازی ذخایر خود ناتوان است و صیادان غیر مجاز با بهره برداری نامحدود خود از منابع محدود دریا، مقدمات نابودی این ذخایر ارزشمند را فراهم می‌کنند.
وی بر ضرورت ایجاد بسیج صیادی تاکید کرد.
** راهکار؟
مرتضوی رئیس موسسه اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان می‌گوید: تقویت گارد ساحلی، آگاهی بخشی، فرهنگ سازی و ایجاد اشتغال در مناطق ساحلی، مهمترین راهکار برای جلوگیری از صید‌های غیر مجاز است.
معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات هرمزگان می‌گوید: بدون شک نقش یگان حفاظت منابع شیلات آبزیان در این بین بسیار مهم و نیازمند همراهی خود صیادان است.
محمد جوانمرد با اشاره به اینکه شیلات هرمزگان با ممنوعیت صید در برخی زمان‌ها و مکان‌ها و تعیین نوع وسایل صید زمینه حفاظت از منابع آبزیان را فراهم می‌کند گفت: سهولت دسترسی به ادوات و شناور‌های غیرمجاز، زمینه فروش آسان اینگونه صید‌ها در بازار و کمبود نیرو‌های یگان حفاظت، از عوامل افزایش صید غیرمجاز در هرمزگان است.
وی می‌گوید: یکی از راه‌های موثر، تقویت یگان‌های تخصصی حفاظت از منابع آبزیان است، اما شیلات هرمزگان شناور گلف و نیروی انسانی لازم و متخصص برای نظارت بر دریا در اختیار ندارد.
معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات هرمزگان می‌افزاید: شیلات برای حفاظت از زیستگاه‌های صیادی دراستان به ۲۰۰ نیروی متخصص نیاز دارد.
جوانمرد با توجه به مسائل اجتماعی و اقتصادی و شرایط متفاوت صیادی در نقاط مختلف استان، از لغو اجرای طرح دریابست در سال جاری خبر داد و گفت:: امکان سنجی، کارشناسی و همفکری با جامعه صیادی برای اجرای این طرح در سال آینده، دردست اقدام است.
دریابست به تعلیق درآوردن فعالیت ماهیگیری در زمان و مکان خاص، برای حفظ و پایداری ذخیره آبزیان و کاهش فشار صید بی رویه بر ذخیره آبزیان است.
امسال با نظر کمیته مدیریت صید و باتوجه به مشکلات معیشتی مردم و کمبود ماهی در بازار، طرح دریابست اجرا نمی‌شود.
بمنظور اجرای دریابست موثر و کارآمد مقرر شد پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان درآینده، برنامه‌ای مناسب و علمی برای اجرای تقویم ممنوعیت‌های صید در استان اعلام کند که برای سال آینده قابل برنامه ریزی است.
در هرمزگان ۳۳ هزار و ۳۳۹ صیاد دارای مجوز با استفاده از چهار هزار و ۵۶۱ شناور، از خلیج فارس و دریای عمان، روزی کسب می‌کنند.
این استان جنوبی با صید سالانه ۲۶۹ هزار و ۴۳۳ تن آبزی، رتبه نخست صید را در کشور دارد.
نتیجه گیری:
هدایت ملوانان و صیادان به سمت پرورش ماهی در قفس، صید فانوس ماهیان، گسترش سایت‌های پرورش میگو و بازسازی ذخایر در حل این مشکل موثر است.
قرار است در مهرماه امسال در نشست هم اندیشیِ جامعه صیادی با سازمان شیلات ایران، مسائل و مشکلات صیادی استانها از جمله صید غیرمجاز میگو بررسی، و نتیجه قابل حل ارائه شود.
اگرچه گشت‌های یگان حفاظت منابع آبزیان شیلات هرمزگان با همکاری دریابانی استان برای جلوگیری از صید غیرمجاز در حال گشت زنی است، اما امکانات آن‌ها جوابگوی وسعت صیدگاه‌ها نیست.
در این شرایط فرهنگ سازی و آموزش جامعه صیادی بسیار ضروری است، امری که شیلات هرمزگان هم بر آن تاکید دارد.
* مریم خیاطی
نظر شما