لزوم عملیاتی کردن نتایج طرح‌های حوزه آسیب‌های اجتماعی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، رحمانی فضلی وزیر کشور پس از ارائه این گزارش از سوی رئیس سازمان بهزیستی در یکصد و سیزدهمین نشست شورای اجتماعی کشور، ضمن اشاره به اهمیت انجام چنین پژوهش‌هایی در کشور گفت: در تحقیقات اجتماعی و خصوصاً در بخش تحلیل، نظرات و دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد که با تکرار روند‌ها و فرایند‌های پژوهشی می‌توان در تحلیل نتایج به قطعیت بیشتری رسید.
وزیر کشور در ادامه ضمن قدردانی از دست اندرکاران این پژوهش و ابراز امیدواری برای انجام چنین پژوهش‌هایی با سرعت بیشتر و در بازه‌های کوتاه‌تر گفت: گرچه اولویت‌های اقدام در خصوص آسیب‌های اجتماعی بر اساس مجموعه گزارش قبلی و جمع بندی‌های انجام شده در شورای اجتماعی در حضور رهبر معظم انقلاب، تعیین شده است، لکن باید، بر اساس گزارش‌های جدید و از جمله رویکرد‌های مشخص شده در این پژوهش، بروز رسانی پیوسته اولویت گذاری‌ها را مد نظر قرار داد.
وی در ادامه به محتوای پژوهش سازمان بهزیستی اشاره کرد و گفت: نگرش این پژوهش به مباحث روانشناسی اجتماعی نزدیکتر است. بنا بر این اگر مولفه‌های جامعه شناختی را هم وارد این پژوهش کنید برای برنامه ریزی و اقدام مناسب‌تر خواهد بود، چرا که تبدیل نتایج طرح‌های پژوهشی به برنامه عملیاتی نیازمند همه جانبه و جامع بودن طرح‌های پژوهشی است و باید همه مؤلفه‌های مورد نیاز را مد نظر قرار گیرد.
رحمانی فضلی در ادامه خاطرنشان کرد: باید سعی کنیم در تحلیل داده‌های چنین پژوهش‌هایی؛ علاوه بر رویکرد‌های کلان، نگاه تفصیلی به موضوع داشته باشیم؛ از جمله توجه مؤثر به برش‌های منطقه ای، به این معنا که در توزیع جغرافیایی به جز تقسیم بندی استانی، تقسیمات در داخل استان‌ها نیز مورد توجه قرار گیرد. چرا که شرایط در مراکز استان ها، شهر‌های بزرگ، حاشیه شهرها، مناطق مختلف شهری و روستا‌ها متفاوت است و درنتیجه نیاز داریم که توزیع جغرافیایی پژوهش‌ها از جمله پیمایش‌ها دقیق‌تر و مؤثرتر طراحی و اجرا شود و همچنین در تحلیل نتایج پژوهش‌های موجود، این معیارها، مورد دقت کافی قرار گیرد.
وی اضافه کرد: همچنین جنس، تحصیلات، سن، گروه‌های شغلی و سایر فاکتور‌های مهم نیز بایستی با دقت حداکثری مورد توجه قرار گیرد تا در اجرا و عمل گروه‌های هدف را مؤثرتر مشخص کنیم و بتوانیم با منابعِ محدود در اختیار، اهداف را دنبال کنیم و به نتایج مطلوب برسیم.
وزیر کشور در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت ذهنیت آحاد جامعه در خصوص مسائل مختلف و ادراک عمومی از شرایط اجتماعی از جمله آسیب‌های اجتماعی پرداخت و گفت: رابطه عین و ذهن بسیار وثیق است و ما به عنوان فرد فرد اعضای جامعه، بر اساس دریافت‌های ذهنی خود، ذهنیت جامعه را می‌سازیم. وی در ادامه با اشاره به یافته‌های پژوهشی معتبر از جمله پژوهش ارائه شده در این جلسه؛ ناظر بر فاصله زیاد بین واقعیات جامعه با ذهنیت مردم گفت: باید با تلاش در جهت واقعی سازی ذهنیت ها، این فاصله زیاد را کم کنیم؛ چرا که تصویر‌های ذهنی غلط به تدریج، به باور و اندیشه تبدیل می‌شود و در آن صورت، می‌تواند تبعات جبران ناپذیر داشته باشد.
وی در همین زمینه افزود: ذهنیت‌های نادرست فردی که به پنداشت‌های نادرست اجتماعی منتهی می‌شود؛ بالاترین زمینه فساد در جامعه را فراهم می‌کند؛ چرا که با این پنداشته ها، بسیاری از جهت گیری‌های نادرست و مهم‌تر از آن، ناهنجاری ها، عادی و عرفی می‌شود و در نتیجه این باور‌های ذهنی غیر مطلوب که بر اساس تصورات غلط شکل گرفته است، تدریجاً به عینیت می‌رسد.
وزیر کشور در ادامه به اهمیت برنامه ریزی دقیق برای اطلاع رسانی عمومی و تبلیغات کاربردی در مورد نتایج پژوهش ارائه شده گفت: باید در خصوص نتایج و آمار این پژوهش، پیوست رسانه‌ای و اجرایی قوی تدوین و مصوب شود و به دستگاه‌ها ابلاغ کنیم تا در خصوص نتایج این طرح به خوبی عمل کنند.
وی در ادامه افزود: رسانه‌ها می‌توانند، نقش مهمی در انتشار مؤثر نتایج این پیمایش و دیگر طرح‌های پژوهشی عرصه اجتماعی کشور داشته باشند، مشروط بر آنکه، به صورت دقیقی نسبت به موضوع و مقدمات و مؤخرات آن آگاه شوند و بتوانند، نتایج را به درستی به مردم منتقل کنند.
رحمانی فضلی گفت: باید برنامه ریزی دقیق علمی و رسانه‌ای در خصوص اولویت‌های تعیین شده در این طرح انجام شود که یکی از مهمترین مباحث در این زمینه می‌تواند، قاعده‌مند سازی اعلام آمار‌های اجتماعی و پیشگیری از اعلام آمار‌های غلط در عرصه اجتماعی کشور باشد. وزیر کشور در این زمینه به تجربه موفق ستاد اطلاع رسانی و تبلیغات اقتصادی کشور اشاره کرد و گفت: با پیگیری ستاد و همکاری دستگاه قضایی، مدعیان اطلاعات در خصوص شرایط اقتصادی کشور را به ارائه مستندات خود ملزم کردیم که این امر در کاهش اظهارنظر‌های غلط و نادرست بسیار موثر بود.
وزیر کشور در فراز مهمی از سخنان خود در جلسه یکصد و سیزدهم شورای اجتماعی کشور به سطح بالای دینداری مردم و رابطه بسیار مؤثر پایبندی‌های دینی با رفتار فردی و اجتماعی به عنوان یکی از نتایج مهم پژوهش‌های ارائه شده اشاره کرد و با مرور برخی مظاهر غیر دینی که منجر به برداشت‌های غلط از سطح دینداری جامعه می‌شود، گفت: نباید ملاک دینداری را فقط تظاهر بیرونی قرار دهیم هرچند آن‌ها هم خیلی مهم هستند و در مقابل رفتار‌های ظاهری غیر دینی، واکنش‌های غیر مؤثر داشته باشیم.
وی در همین زمینه ادامه داد: دین داری از رهگذر دل و عقل و یا نسبتی از هر دو راه حاصل می‌شود، اما در هر دو مسیر، بیان و عمل تاثیرگذار است و در هر صورت کلام خشن و یا عمل نامناسب، فرد را از دین و آموزه‌های آن دور خواهد کرد.
دکتر رحمانی فضلی در ادامه همین بحث به ریشه یابی بروز و رونق گرفتن مباحثی تحت عنوان عرفان‌های نوظهور و در واقع کاذب اشاره کرد و گفت: وقتی بواسطه عوامل و دلایل مختلف و از جمله برخی اشتباهات در روش‌ها و شیوه ها، خلأ‌های معنوی در جامعه ایجاد می‌شود و افراد نمی‌توانند عرفان ناب دینی را از جایگزین‌های جعلی و کاذب آن جدا کنند، گرفتار انحرافات می‌شوند.
وزیر کشور از مجموعه این بحث نتیجه گرفت که؛ باید در حوزه دین بیشتر و البته مؤثر‌تر از گذشته کار کنیم و مراجع ذیربط از جمله سازمان تبلیغات اسلامی و حوزه‌های علمیه باید زبان، ادبیات و راه‌های مؤثر‌تر نفوذ دینداری را دنبال کنند.
وزیر کشور در پایان خاطرنشان کرد: انجام طرح‌های پژوهشی و پیمایش‌های علمی در عرصه آسیب‌های اجتماعی را بسیار خوب ارزیابی کرد، اما تأکید کرد: نتایج این طرح ها، نباید صرفاً در کنج کتابخانه‌ها و در آرشیو‌ها بماند چراکه در این صورت، اتلاف بیت‌المال خواهد بود، بلکه باید تلاش شود برنامه‌های عملیاتی و اجرایی بر اساس نتایج این طرح‌ها تدوین و به طور جدی دنبال شود.