پخش زنده
امروز: -
احتمالات موجود درباره رياست جمهوري مادام‌العمر رئيس جمهوري چين
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا و سيما، مجمع ملی خلق چین (پارلمان این کشور) روز یکشنبه مشخص خواهد کرد که آیا شی جینپینگ رئیس جمهور این کشور که در آستانه دوره جدید ریاست جمهوری خود گشایش " عصر جدیدی از سوسیالیسم چینی" را به هموطنانش قول داده است، می‌تواند به مدت نامحدود زمام امور این کشور را در دست داشته باشد.
حزب کمونیست چین پیشنهاد کرده است بند محدودیت دو دوره پیاپی ریاست جمهوری برای همیشه از قانون اساسی این کشور حذف شود. این تدبیر بحث برانگیز در صورت تصویب و اجرا به شی جینپینگ که از سال ۲۰۱۳ بر مسند ریاست جمهوری چین نشسته است، این اجازه را خواهد داد تا زمانی که مایل است در قدرت بماند.
رای گیری درباره این موضوع بسیار حیاتی برای آینده چین در شرایطی برگزار خواهد شد که با توجه به نفوذ عمیق شی جینپینگ بر حزب کمونیست چین، درباره نتیجه مثبت این رای گیری به هیچ وجه تردیدی وجود ندارد. شاید جاه طلبی رئیس جمهور چین برای حفظ قدرت پس از دوره ریاست جمهوری‌اش در سال ۲۰۲۳ عجیب‌ترین و غیرمنتظره‌ترین رویدادی است که رژیم سیاسی چین که معمولا از موضوعات غیرمنتظره و غافلگیرکننده اجتناب می‌کند، در نزدیک به سه دهه اخیر به خود دیده است. لایحه مادام العمر شدن ریاست جمهوری شی جینپینگ که دقیقا دو هفته پیش مطرح شد، بخشی از افکار عمومی را به شدت متحیر کرد، اما اعتراضات و انتقاداتی که در شبکه‌های اجتماعی نسبت به این موضوع مطرح شده بود به سرعت با سد بزرگ سانسور مقامات حاکم روبرو شد.
در جبهه مقابله نیز رسانه‌های وابسته به قدرت از جمله روزنامه چاینا دیلی که روزنامه انگلیسی زبان رسمی چین محسوب می‌شود از طرح نامحدود شدن دوره‌های ریاست جمهوری این کشور دفاع و این تدبیر را برای کارآمد کردن سیستم زمامداری حزب کمونیست و حکومت چین ضروری دانستند. رسانه‌های دولتی چین ضمن تمجید از پیشرفت‌های اقتصادی و سیاسی که در دوران رهبری قاطع حزب کمونیست چین حاصل شده است بر ضرورت حفظ و تقویت این دستاورد‌ها تاکید دارند. ارگان‌های تبلیغاتی وابسته به حاکمیت در چین بر این مسئله تاکید می‌کنند که اصلاح قانون اساسی در واقع اقتضای دوره جدیدی است که فراروی نظام سوسیالیسم چین گشوده شده است. این رسانه‌ها ضمن انتقاد از نظام دموکراتیک کشور‌های غربی از اصلاحات و تغییرات گسترده، جامع و فوق العاده‌ای تمجید می‌کنند که شی جینپینگ برای تقویت جایگاه چین به اجرا گذاشته است. قرار است نزدیک به سه هزار نماینده مجمع ملی خلق چین از ساعت پانزده به وقت محلی (هفت به وقت گرینویچ) درباره اصلاحیه قانون اساسی کشورشان که محدودیت دو دوره ریاست جمهوری پنج ساله را لغو می‌کند، رای گیری کنند. پیش بینی می‌شود در این رای گیری که به دقت برگزار خواهد شد، به راحتی اکثریت لازم دو سوم آرا برای تصویب لایحه یادشده حاصل گردد.
حزب کمونیست چین پیشنهاد کرده است بند محدودیت دو دوره پیاپی ریاست جمهوری برای همیشه از قانون اساسی این کشور حذف شود. این تدبیر بحث برانگیز در صورت تصویب و اجرا به شی جینپینگ که از سال ۲۰۱۳ بر مسند ریاست جمهوری چین نشسته است، این اجازه را خواهد داد تا زمانی که مایل است در قدرت بماند.
رای گیری درباره این موضوع بسیار حیاتی برای آینده چین در شرایطی برگزار خواهد شد که با توجه به نفوذ عمیق شی جینپینگ بر حزب کمونیست چین، درباره نتیجه مثبت این رای گیری به هیچ وجه تردیدی وجود ندارد. شاید جاه طلبی رئیس جمهور چین برای حفظ قدرت پس از دوره ریاست جمهوری‌اش در سال ۲۰۲۳ عجیب‌ترین و غیرمنتظره‌ترین رویدادی است که رژیم سیاسی چین که معمولا از موضوعات غیرمنتظره و غافلگیرکننده اجتناب می‌کند، در نزدیک به سه دهه اخیر به خود دیده است. لایحه مادام العمر شدن ریاست جمهوری شی جینپینگ که دقیقا دو هفته پیش مطرح شد، بخشی از افکار عمومی را به شدت متحیر کرد، اما اعتراضات و انتقاداتی که در شبکه‌های اجتماعی نسبت به این موضوع مطرح شده بود به سرعت با سد بزرگ سانسور مقامات حاکم روبرو شد.
در جبهه مقابله نیز رسانه‌های وابسته به قدرت از جمله روزنامه چاینا دیلی که روزنامه انگلیسی زبان رسمی چین محسوب می‌شود از طرح نامحدود شدن دوره‌های ریاست جمهوری این کشور دفاع و این تدبیر را برای کارآمد کردن سیستم زمامداری حزب کمونیست و حکومت چین ضروری دانستند. رسانه‌های دولتی چین ضمن تمجید از پیشرفت‌های اقتصادی و سیاسی که در دوران رهبری قاطع حزب کمونیست چین حاصل شده است بر ضرورت حفظ و تقویت این دستاورد‌ها تاکید دارند. ارگان‌های تبلیغاتی وابسته به حاکمیت در چین بر این مسئله تاکید می‌کنند که اصلاح قانون اساسی در واقع اقتضای دوره جدیدی است که فراروی نظام سوسیالیسم چین گشوده شده است. این رسانه‌ها ضمن انتقاد از نظام دموکراتیک کشور‌های غربی از اصلاحات و تغییرات گسترده، جامع و فوق العاده‌ای تمجید می‌کنند که شی جینپینگ برای تقویت جایگاه چین به اجرا گذاشته است. قرار است نزدیک به سه هزار نماینده مجمع ملی خلق چین از ساعت پانزده به وقت محلی (هفت به وقت گرینویچ) درباره اصلاحیه قانون اساسی کشورشان که محدودیت دو دوره ریاست جمهوری پنج ساله را لغو می‌کند، رای گیری کنند. پیش بینی می‌شود در این رای گیری که به دقت برگزار خواهد شد، به راحتی اکثریت لازم دو سوم آرا برای تصویب لایحه یادشده حاصل گردد.
ژان پییر کابستان استاد علوم سیاسی دانشگاه هنگ کنگ در این باره می‌گوید هیچگاه مجمع ملی خلق چین به هیچ چیز رای منفی نداده است. وی یادآوری کرد شی جینپینگ شصت و چهار ساله در سال ۲۰۱۳ با اکثریت قاطع آرا و تنها یک رای مخالف و سه ممتنع به ریاست جمهوری چین دست یافت.
محدودیت دو دوره ریاست جمهوری چین در سال ۱۹۸۲ توسط دنگ شیائوپینگ رئیس جمهور قدرتمند وقت چین در قانون اساسی این کشور گنجانده شد تا به این ترتیب از هر گونه تلاش برای بازگرداندن چین به رژیم دیکتاتوری دوره مائو تسه-تونگ (از سال ۱۹۴۹ تا ۱۹۷۶) جلوگیری شود.
یکی از استدلال‌هایی که دستگاه‌های تبلیغاتی حکومتی چین در تائید لایحه اصلاح قانون اساسی این کشور ارائه کرده اند این است که اصلاح قانون اساسی به منظور نامحدود کردن دوره‌های ریاست جمهوری می‌تواند وضعیت ریاست جمهوری چین را با شرایط دبیر کلی حزب کمونیست که محدودیتی برای آن وجود ندارد، هماهنگ سازد.
هوآ پو کارشناس امور سیاسی چین مستقر در پکن می‌گوید:" برخی نمایندگان کنگره چین که به اصلاحات دنگ شیائوپینگ پایبند هستند، بر این عقیده هستند که اصلاح قانون اساسی کشور آغاز یک سیر قهقرایی است به همین علت ممکن است به این لایحه رای ممتنع بدهند. "
همچنین قرار است لایحه مد نظر "اندیشه شی جینپینگ " را به قانون اساسی چین وارد کند و "نقش رهبری" حزب کمونیست چین را در ماده اول قانون اساسی بگنجاند. ممکن است لایحه اصلاح قانون اساسی چین این احساس را به وجود آورد که هدف از این تدبیر تشدید فشار‌های حزب کمونیست چین بر ضد مخالفان و ناراضیان رژیم است. با تصویب این لایحه، مخالفان سیاسی چین که حتی با سلطه حزب کمونیست بر دستگاه حاکم مشکل داشته باشند، خیلی راحت به تلاش برای لطمه زدن به قانون اساسی متهم خواهند شد. شی جینپینگ از اواخر سال ۲۰۱۲ که ریاست حزب کمونیست چین و پس از آن در اوایل سال ۲۰۱۳ اداره امور کشورش را به دست گرفت، پیوسته در جهت تقویت اقتدار رژیم کمونیست تلاش کرده است. پس از روی کار آمدن شی جینپینگ، کمیته مرکزی حزب کمونیست چین اصلاحات گسترده، جامع و فوق العاده‌ای را برای تقویت حزب حاکم به اجرا گذاشت. کمیته مرکزی حزب کمونیست چین که قدرت واقعی را در این کشور در دست دارد، یک دفتر سیاسی مرکب از بیست و پنج عضو است و شی جینپینگ رئیس جمهور و لی کچیانگ نخست وزیر نیز از اعضای دایمی آن هستند.
طبق قانونی که در این مدت به تصویب پارلمان رسید هر گونه ابراز نارضایتی در اینترنت به شدت سرکوب می‌شود و مدافعان حقوق بشر به مجازات‌های سنگین حبس محکوم می‌گردند. لیو شیائوبو فعال معروف طرفدار دموکراسی و برنده جایزه نوبل صلح سال ۲۰۱۰ در مدت بازداشت در چین در شرایطی جان باخت که دولت چین به درخواست‌های مکرر کشور‌های خارجی برای عفو این فعال حقوق بشر کاملا بی‌اعتنایی کرد.
به همین علت ویلی لام استاد دانشگاه هنگ کنگ معتقد است در این شرایط هیچ کس جرات مخالفت با تغییر قانون اساسی چین را نخواهد داشت. وی تصریح کرد حتی احتمال می‌دهیم که حاکمیت چین ابزار‌های لازم را در اختیار دارد تا پی ببرد هر یک از نمایندگان چه رایی به لایحه اصلاح قانون اساسی داده اند. به گفته وي در رای گیری دور دوم ریاست جمهوری شی جینپینگ نیز که ظرف چند روز آینده برگزار خواهد شد، هیچ یک از نمایندگان پارلمان چین جرات دادن رای منفی را نخواهد داشت. با این همه پیش بینی می‌شود که برخی نمایندگان مجمع ملی خلق چین تا آخرین روز نشست‌های عمومی سالانه این نهاد که بیستم مارس تعیین شده است، نتوانند ناراحتی و نارضایتی خود را از موضوعات یادشده پنهان کنند.
به عنوان مثال ممکن است نمایندگان پارلمان چین با آرای به مراتب کمتری نسبت به دوره قبل وانگ کیشان را به عنوان معاون رئیس جمهور چین انتخاب کنند. کیشان که دور اول ریاست جمهوری شی جینپینگ نیز معاون وی بود به "تزار مبارزه با فساد" شهرت پیدا کرده است. شی جینپینگ رئیس جمهور چین که به نوعی خود را در تاریخ حزب کمونیست چین جاودانه کرده تقویت مبارزه با فساد را از جمله اولویت‌های خود دانسته است. از نظر شی جینپینگ بزرگ‌ترین خطری که حزب حاکم چین را تهدید می‌کند، فساد است به همین علت وی قول داده است برای ریشه کنی این پدیده اراده‌ای راسخ از خود نشان دهد، سیاست مدارای صفر را در برخورد با عاملان فساد کنار نگذارد، درباره تمام موارد مشکوک به فساد تحقیق و تفحص کند، عوامل فساد را شناسایی و مجازات کند و به هیچ عامل فسادی اجازه ندهد خود را در سایه حزب حاکم پنهان کند. کمیته‌های متعدد نظارتی که حزب کمونیست چین تشکیل داده، اهرم قدرتمند حاکمیت برای مبارزه با فساد محسوب می‌شوند. این کمیته‌ها با ارگان‌های انضباطی وابسته به حزب کمونیست ارتباط و همکاری تنگاتنگ دارند.
ویلی لام افزود وانگ کیشان نزد خیلی‌ها در چین عنصری منفور است. وی یادآوری کرد کارزار مبارزه با فساد که در تقویت محبوبیت شی جینپینگ بی تاثیر نبوده است، در پنج سال گذشته موجب برکناری نزدیک به یک میلیون و پانصد هزار نفر از اعضای حزب کمونیست چین شد. اگر وانگ کیشان کمتر از هشتاد درصد آرای نمایندگان را به دست آورد، این اتفاق را باید به منزله سیلی به صورت شی جینپینگ تلقی کرد.
محدودیت دو دوره ریاست جمهوری چین در سال ۱۹۸۲ توسط دنگ شیائوپینگ رئیس جمهور قدرتمند وقت چین در قانون اساسی این کشور گنجانده شد تا به این ترتیب از هر گونه تلاش برای بازگرداندن چین به رژیم دیکتاتوری دوره مائو تسه-تونگ (از سال ۱۹۴۹ تا ۱۹۷۶) جلوگیری شود.
یکی از استدلال‌هایی که دستگاه‌های تبلیغاتی حکومتی چین در تائید لایحه اصلاح قانون اساسی این کشور ارائه کرده اند این است که اصلاح قانون اساسی به منظور نامحدود کردن دوره‌های ریاست جمهوری می‌تواند وضعیت ریاست جمهوری چین را با شرایط دبیر کلی حزب کمونیست که محدودیتی برای آن وجود ندارد، هماهنگ سازد.
هوآ پو کارشناس امور سیاسی چین مستقر در پکن می‌گوید:" برخی نمایندگان کنگره چین که به اصلاحات دنگ شیائوپینگ پایبند هستند، بر این عقیده هستند که اصلاح قانون اساسی کشور آغاز یک سیر قهقرایی است به همین علت ممکن است به این لایحه رای ممتنع بدهند. "
همچنین قرار است لایحه مد نظر "اندیشه شی جینپینگ " را به قانون اساسی چین وارد کند و "نقش رهبری" حزب کمونیست چین را در ماده اول قانون اساسی بگنجاند. ممکن است لایحه اصلاح قانون اساسی چین این احساس را به وجود آورد که هدف از این تدبیر تشدید فشار‌های حزب کمونیست چین بر ضد مخالفان و ناراضیان رژیم است. با تصویب این لایحه، مخالفان سیاسی چین که حتی با سلطه حزب کمونیست بر دستگاه حاکم مشکل داشته باشند، خیلی راحت به تلاش برای لطمه زدن به قانون اساسی متهم خواهند شد. شی جینپینگ از اواخر سال ۲۰۱۲ که ریاست حزب کمونیست چین و پس از آن در اوایل سال ۲۰۱۳ اداره امور کشورش را به دست گرفت، پیوسته در جهت تقویت اقتدار رژیم کمونیست تلاش کرده است. پس از روی کار آمدن شی جینپینگ، کمیته مرکزی حزب کمونیست چین اصلاحات گسترده، جامع و فوق العاده‌ای را برای تقویت حزب حاکم به اجرا گذاشت. کمیته مرکزی حزب کمونیست چین که قدرت واقعی را در این کشور در دست دارد، یک دفتر سیاسی مرکب از بیست و پنج عضو است و شی جینپینگ رئیس جمهور و لی کچیانگ نخست وزیر نیز از اعضای دایمی آن هستند.
طبق قانونی که در این مدت به تصویب پارلمان رسید هر گونه ابراز نارضایتی در اینترنت به شدت سرکوب می‌شود و مدافعان حقوق بشر به مجازات‌های سنگین حبس محکوم می‌گردند. لیو شیائوبو فعال معروف طرفدار دموکراسی و برنده جایزه نوبل صلح سال ۲۰۱۰ در مدت بازداشت در چین در شرایطی جان باخت که دولت چین به درخواست‌های مکرر کشور‌های خارجی برای عفو این فعال حقوق بشر کاملا بی‌اعتنایی کرد.
به همین علت ویلی لام استاد دانشگاه هنگ کنگ معتقد است در این شرایط هیچ کس جرات مخالفت با تغییر قانون اساسی چین را نخواهد داشت. وی تصریح کرد حتی احتمال می‌دهیم که حاکمیت چین ابزار‌های لازم را در اختیار دارد تا پی ببرد هر یک از نمایندگان چه رایی به لایحه اصلاح قانون اساسی داده اند. به گفته وي در رای گیری دور دوم ریاست جمهوری شی جینپینگ نیز که ظرف چند روز آینده برگزار خواهد شد، هیچ یک از نمایندگان پارلمان چین جرات دادن رای منفی را نخواهد داشت. با این همه پیش بینی می‌شود که برخی نمایندگان مجمع ملی خلق چین تا آخرین روز نشست‌های عمومی سالانه این نهاد که بیستم مارس تعیین شده است، نتوانند ناراحتی و نارضایتی خود را از موضوعات یادشده پنهان کنند.
به عنوان مثال ممکن است نمایندگان پارلمان چین با آرای به مراتب کمتری نسبت به دوره قبل وانگ کیشان را به عنوان معاون رئیس جمهور چین انتخاب کنند. کیشان که دور اول ریاست جمهوری شی جینپینگ نیز معاون وی بود به "تزار مبارزه با فساد" شهرت پیدا کرده است. شی جینپینگ رئیس جمهور چین که به نوعی خود را در تاریخ حزب کمونیست چین جاودانه کرده تقویت مبارزه با فساد را از جمله اولویت‌های خود دانسته است. از نظر شی جینپینگ بزرگ‌ترین خطری که حزب حاکم چین را تهدید می‌کند، فساد است به همین علت وی قول داده است برای ریشه کنی این پدیده اراده‌ای راسخ از خود نشان دهد، سیاست مدارای صفر را در برخورد با عاملان فساد کنار نگذارد، درباره تمام موارد مشکوک به فساد تحقیق و تفحص کند، عوامل فساد را شناسایی و مجازات کند و به هیچ عامل فسادی اجازه ندهد خود را در سایه حزب حاکم پنهان کند. کمیته‌های متعدد نظارتی که حزب کمونیست چین تشکیل داده، اهرم قدرتمند حاکمیت برای مبارزه با فساد محسوب می‌شوند. این کمیته‌ها با ارگان‌های انضباطی وابسته به حزب کمونیست ارتباط و همکاری تنگاتنگ دارند.
ویلی لام افزود وانگ کیشان نزد خیلی‌ها در چین عنصری منفور است. وی یادآوری کرد کارزار مبارزه با فساد که در تقویت محبوبیت شی جینپینگ بی تاثیر نبوده است، در پنج سال گذشته موجب برکناری نزدیک به یک میلیون و پانصد هزار نفر از اعضای حزب کمونیست چین شد. اگر وانگ کیشان کمتر از هشتاد درصد آرای نمایندگان را به دست آورد، این اتفاق را باید به منزله سیلی به صورت شی جینپینگ تلقی کرد.
نظر شما