چالش ها و فرصت های اقامتگاه های بومگردی در کشور

چکیده نشست پژوهشی:
 پیشینه اقامتگاه های بوم گردی در جهان به سال 1994 بازمی گردد.
 اقامتگاه های بوم گردی نمونه ای از کسب وکارهای کوچک مقیاس با مالکیت محلی هستند که با فشار کمتر برای محیط طبیعی و انسانی و کاهش نشت اقتصادی از فعالیت های اساسی در تحقق توسعه پایدار محسوب می شوند.
 امروزه یکی از مهم ترین خط مشی های جهانی گردشگری تمرکز و گرایش بر کسب وکارهای کوچک گردشگری است و 81.5 درصد کسب وکارهای گردشگری در سطح جهانی در طبقه کوچک قرار دارند.
 در اقامتگاه های بوم گردی، گردشگران حکم مسافر یا گردشگر را ندارند، بلکه به عنوان مهمان آن اقامتگاه هستند و در شمارش آنها نیز، واژه مهمان به کار می رود.
 اقامتگاه های بوم گردی به چهار گروه بوم کلبه، اقامتگاه بومی یا سنتی، کمپ عشایری و اکو کمپ تقسیم می شوند.
 ساختار بومی محصولات، خدمات و فعالیت های گردشگری ، ساختار محیطی بوم گرا، ساختار مالکیت و مدیریت خانوادگی و مشارکت جامعه محلی و ساختارهای مناسب زیربنایی گردشگری ارکان اصلی اقامتگاه های بوم گردی را تشکیل می دهند.
 تعداد اقامتگاه های بوم گردی در کشور به حدود 700 اقامتگاه رسیده است و استان های اصفهان، کرمان و یزد بیشترین سهم را از تعداد اقامتگاه های بوم گردی دارند.
 افزایش عرضه بر تقاضا، عدم توجه به شاخص های گردشگری پایدار در راه اندازی اقامتگاه های بوم گردی، سیاست گذاری و تصمیمات نادرست در حوزه بوم گردی از جمله مشکلات فعالیت های بوم گردی در کشور محسوب می شود.

پژوهش خبری صدا وسیما:گردشگری یکی از مؤلفه های اصلی در شکل گیری و توسعه اقتصاد پایدار است و اهمیت آن وقتی دوچندان می شود که این بخش با تاریخ، فرهنگ و آداب و آیین یک کشور رقم بخورد؛ که در این صورت نه تنها توسعه اشتغال، توسعه اقتصاد محلی و شکل گیری گردشگری پایدار را در بعد داخلی به همراه دارد، بلکه در بعد خارجی نیز، مزیت هایی همچون انتقال فرهنگ و تاریخ، آشنایی گردشگران خارجی با آداب و رسوم آیینی و تبلیغات بدون هزینه و شناخت بیشتر جهانیان از آن کشور را را به دنبال خواهد داشت. در واقع، اهمیت گردشگری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بسیاری از کشورها به سرمایه گذاری و استفاده از همه ظرفیت هایشان در این حوزه ترغیب کرده است. در این راستا، یکی از مدل هایی که برخی کشورها در دو دهه اخیر، برای توسعه گردشگری پایدار خود به آن توجه کرده اند، بحث پرداختن به هویت و ساختار های بومی در حوزه گردشگری بوده است که باعث شکل گیری پدیده بوم گردی شده است. در واقع، این نوع از گردشگری، تلاش دارد تا علاوه بر بهره مندی از ظرفیت های تاریخی، فرهنگی و بومی یک کشور در رونق گردشگری و توسعه پایدار اقتصادی، بر حفظ سایر شاخص های زیست محیطی و زیست انسانی نیز توجه و تأکید کند. در کشور ما نیز، حدود یک دهه از شکل گیری بوم گردی در حوزه گردشگری می گذرد که البته، علی رغم ظرفیت های بی شماری که به دلیل تنوع تاریخی و فرهنگی کشور در این حوزه وجود دارد، اما فاصله بسیاری با کشورهایی که در این حوزه پیشرو بوده اند، دارد. از همین رو، گروه اقتصاد پژوهش خبری در راستای معرفی فعالیت های بوم گردی و شناخت و آگاهی نسبت به اهداف و مزیت های این حوزه در توسعه گردشگری پایدار، در نشستی با اشکان بروج، مدرس و کارشناس صنعت گردشگری، حوزه بوم گردی مورد بررسی و کاوش قرار داده است.  

 تعریف و اهداف اقامتگاه های بوم گردی
اقامتگاه های بوم گردی که پیشینه احداث آن در جهان به سال 1994 بازمی گردد، اقامتگاه هایی هستند که در محیط های بکر طبیعی، بافت های روستایی و بافت تاریخی شهرها با رعایت بالاترین سطح ممکن ضوابط زیست محیطی و به شکلی سازگار با معماری بومی و سیمای طبیعی منطقه احداث شده و ضمن حداکثر تعامل با جامعه محلی، زمینه حضور و اقامت گردشگران را با کیفیتی قابل قبول و تعریف شده فراهم می آورند. در واقع، هدف اصلی از ایجاد و توسعه این نوع اقامتگاه ها که دارای هویت و ساختاری بومی هستند، رسیدن به توسعه پایدار گردشگری بوده است و توسعه پایدار گردشگری نیز بر کیفیت زندگی برای جامعه میزبان، رضایت گردشگران و حفظ محیط زیست و منابع انسانی و اجتماعی تأکید دارد. همچنین، اقامتگاه های بوم گردی نمونه ای از کسب وکارهای کوچک مقیاس با مالکیت محلی هستند که با فشار کمتر برای محیط طبیعی و انسانی و کاهش نشت اقتصادی از فعالیت های اساسی در تحقق توسعه پایدار محسوب می شوند. به طوریکه، امروزه یکی از مهم ترین خط مشی های جهانی گردشگری تمرکز و گرایش بر کسب وکارهای کوچک گردشگری است و 81.5 درصد کسب وکارهای گردشگری در سطح جهانی در طبقه کوچک قرار دارند. در صنعت گردشگری اروپا نیز، بیش از 2.5 میلیون کسب وکار کوچک با متوسط 6 نفر شاغل وجود دارد. همچنین، 99 درصد موسسه های گردشگری در نواحی روستایی آمریکا را کسب وکارهای کوچک تشکیل می دهند و در فلسطین اشغالی نیز تقریباً همه کسب وکارهای گردشگری روستایی، کوچک و متکی بر خانواده هستند، به گونه ای که 95 درصد کسب وکارها در بخش اقامتی کمتر از 3 نفر شاغل دارند.

متن کامل این مطلب در اینجا قابل دسترس است.

پژوهش خبری // پژوهشگر: فاطمه حسینی