پخش زنده
امروز: -
نگرانی توتال از عواقب طرح توسعه یک شبه محمد بن سلمان و آینده عربستان
شرکت های بین المللی با وجود تبلیغات گسترده ای که ولیعهد عربستان برای اجرای طرح توسعه موسوم به چشم انداز 2030 به راه انداخته است به دلیل وضعیت آتی این کشور، در خصوص مشارکت در این طرح تردید دارند.
هنوز شرکت های بزرگ بین المللی در خصوص مشارکت در طرح چشم انداز 2030 محمدبن سلمان تردید دارند و نسبت به بازگشت سرمایه های خود اطمینان ندارند. ریشه این بی اعتمادی سود آوربودن یا نبودن طرح های پیشنهادی عربستان نیست بلکه مسئله ثبات و بی ثباتی در این کشور است. این نگرانی در سخنانی که پاتریک پویان Patrick Pouyanne مدیر ارشد اجرایی توتال در جریان نشستی در لندن ابراز کرد موج می زند. وی ضمن ابراز تردید در خصوص امکان تغییر یک شبه ماهیت وهابی نظام سیاسی عربستان به یک نظام غیردینی و سکولار و با اذعان به مقاومت نسل قدیمی عربستان در برابر اصلاحات تحمیلی به طور ضمنی احتمال دچار شدن محمد بن سلمان به سرنوشت گورباچف را بعید ندانست و گفت :" « آیا بیاد می آورید که برای گورباچف چه اتفاقی افتاد؟".همچنانکه از اظهارات مدیر اجرایی شرکت توتال بر می آید این شرکت در خصوص سرنوشتی که امکان دارد در انتظار عربستان باشد به شدت نگران است و احتمال اینکه دیگر شرکت های اروپایی نیز نگرانی های مشابهی داشته باشند بعید نیست. زیرا طرحی که محمد بن سلمان برای توسعه این کشور ارائه داده است هرچند ظاهری فریبنده دارد اما فاقد شاخص های توسعه به معنای علمی آن است.
این طرح بیش از آنکه با واقعیت های عربستان همخوانی داشته باشد پاسخی به نیازهای سیاسی محمد بن سلمان است که با دور زدن عرف رایج برای انتقال قدرت، از طریق کودتای سفید بر سرکار آمده است و برای سرپوش گذاشتن بر این مسئله و همراه کردن نسل جدید به ارائه این طرح اقدام کرده است. وی برای اجرای این طرح نه تنها با نسل قدیم و بخصوص بخش دینی آن بلکه با نسل جدید هم مشکل دارد و افرادی مانند محمد بن نایف که خانه نشین شده اند دنبال فرصتی مناسب برای اعاده موقعیت قبلی خود می گردند.ضمن اینکه نباید از این واقعیت نیز غافل شد که جنگ سنت و مدرن در عربستان سابقه بسیار طولانی دارد و این منازعه بعد از جنگ دوم یعنی از زمان راه یافتن پای امریکا به این کشور جریان داشته و حتی در مواردی قربانی نیز داشته است و به نوعی می توان گفت که فیصل بن عبد العزیز پدر بزرگ محمد بن سلمان در دهه 70 خود قربانی این منازعه شد.
از این رو تکیه گاه محمد بن سلمان برای اجرای این طرح، دولت ترامپ است که خود لرزان است و در داخل و خارج با مشکلات عدیده ای روبروست و هنوز معلوم نیست که بتواند دوره چهارساله خود را به اتمام برساند. تکیه گاه بعدی محمد بن سلمان برای اجرای طرح 2030 دولت افراطی نتانیاهو است که آن هم مانند دولت ترامپ با چالش های داخلی و خارجی عدیده ای مواجه است.با توجه به این موارد برخلاف تبلیغات گسترده جاری چشم انداز روشنی برای اجرای طرح 2030 دیده نمی شود و احتمال اینکه اجرای این طرح عربستان را وارد تونل تاریک کند وجود دارد.
----------------------------
احمد کاظم زاده
نظر شما